Οι διωγμοί των Ποντίων βάσει των Αυστροουγγρικών αρχείων
Ήρθα άπό την Βιέννη, — άλλά δέν πρόκειται νά σας μιλήσω γιά μουσική. “Η μάλλον ναί! Γιατί ή γιγαντιαία ιστορική τοιχογραφία πού θέλω νά σάς δείξω είναι και μιά ήρωϊκή συμφωνία, άφοϋ μάς άναστατώνει άκόμη και τώρα έγγίζοντας τά πιό γνήσια στρώματα τοϋ άνθρώπου. Συχνά σταματούμε βουβοί και μπερδεμένοι στήν σκέψι μπροστά σέ ό,τι συνέβη, σέ ό,τι μάς κόβει άκόμη άπό τόν φόβο τήν άνάσα. Είναι πράγματι μιά ήρωϊκή συμφωνία, γραμμένη μέ αίμα των προγόνων μας πού θυσιάστηκαν και μέ τά δάκρυα έκείνων πού έμειναν πίσω, κάπου στήν Ελλάδα. Και ό,τι περίσσεψε είναι έγγραφα — τά έγγραφα ξένων άρχείων. Γι’ αύτά θέλω νά σάς μιλήσω. Θά υποφέρουμε βέβαια άπό τήν άνάμνησι, άλλά θά άποζημιωθούμε ίσως μέ τήν διαπίστωση ότι θά μάθουμε νεώτερα, κάποιες σημαντικές λεπτομέρειες. Περισσότερο φώς στήν ιστορία μας δέν μπορεί νά κάνει κακό — τουλάχιστον σέ όσους πιστεύουν στήν πρόοδο και στήν έλευθερία.