Ελληνες στην κόλαση των γκουλάγκ
Το πρώτο μνημόσυνο για τους Ελληνες-θύματα του σταλινισμού στον χώρο του γκουλάγκ, έξω από το Μαγκαντάν, αμέσως μετά τη διάλυση της EΣΣΔ
Η αντίδραση των εργατών στα μηχανήματα που έφεραν τη βιομηχανική επανάσταση (1811-1817) – Το κάψιμο των μηχανημάτων εργοστασίων στην Αγγλία – Οι συγκρούσεις των Λουδιτών με τον στρατό – Πώς τελείωσε η δράση των Λουδιτών.
Ο αυτοανακηρυχθείς πάστορας Πολ Νθένγκε Μακένζι, σε βάρος του οποίου είχε ήδη ασκηθεί δίωξη για «τρομοκρατία», κατηγορείται επιπροσθέτως για «ανθρωποκτονία εξ αμελείας», μετά τον θάνατο 429 πιστών της αίρεσής του, τους οποίους έπεισε να νηστέψουν μέχρι θανάτου.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΑΡΚΟΥ ΠΑΣΑ (ΠΙΤΣΙΠΙΟΣ), 1824-1888, πολύ με συγκίνησε και θα ήθελα να μοιραστώ μαζί με σας λίγα από τη ζωή και το έργο αυτού του διαπρεπούς Έλληνα της διασποράς, ζωντανό θρύλο σε όλη την τουρκική επικράτεια, αγνώστου εντελώς στην Ελλάδα (και σε μένα).
Στην αρχαία Ελλάδα, ο ρόλος των γυναικών ήταν περιορισμένος σε σχέση με τους άνδρες, αλλά παρ’ όλα αυτά, υπήρχαν κάποιες εξαιρετικές γυναίκες που ασχολήθηκαν με τη φιλοσοφία και άφησαν το στίγμα τους στον κόσμο της σκέψης. Δυστυχώς, οι έρευνες και οι πηγές για τις γυναίκες φιλοσόφους είναι περιορισμένες, καθώς λίγα έγγραφα έχουν διασωθεί από αυτές τις περιόδους.
Σπάνιο υλικό που περιήλθε στην κατοχή του BBC Κορέας δείχνει τη δημόσια καταδίκη δύο εφήβων σε 12 χρόνια καταναγκαστικής εργασίας, επειδή παρακολουθούσαν K-dramas, δηλαδή σειρές της νοτιοκορεατικής τηλεόρασης. Τα πλάνα, τα οποία φαίνεται πως είναι από το 2022, δείχνουν δύο 16χρονα αγόρια με χειροπέδες μπροστά σε εκατοντάδες μαθητές σε ένα υπαίθριο στάδιο.
Οι Δρυίδες δεν ήταν απλά ιερείς, βάρβαροι ιερείς (αν και οι αρχαίοι συνήθιζαν να τους αποκαλούν «φιλοσόφους») ενός απομακρυσμένου λαού, δεν ήταν απλά μια κλειστή ομάδα ανθρώπων που μοιράζονταν μυστικά και κρυφές γνώσεις μεταξύ τους, αλλά μια ομάδα ανθρώπων διαφόρων επαγγελματικών και κοινωνικών τάξεων που έχουν μια συγκεκριμένη πρακτική και στάση ζωής. Οι πηγές μας γι’ αυτούς προέρχονται από Έλληνες και Ρωμαίους.
Ακόμα και σήμερα στους δρόμους της Πιονγιάνγκ βλέπεις να κυκλοφορούν αρκετά «Volvo 144». Χρησιμοποιούνται κυρίως ως ταξί και όσοι έχουν βρεθεί στην πρωτεύουσα της Βόρειας Κορεάς τονίζουν ότι είναι σε εντυπωσιακά καλή κατάσταση. Τα σουηδικά αυτοκίνητα έφτασαν στην ασιατική χώρα μισό αιώνα πριν και ακόμα δεν έχουν πληρωθεί από το καθεστώς.
Το ταξίδι μέσα στον χρόνο με την βοήθεια των αριθμών της ΕΛΣΤΑΤ για τον αριθμό των γεννήσεων στην Ελλάδα και τις ηλικίες της μητρότητας, αποκαλύπτει πέρα από κάθε αμφιβολία, ότι έχουν αλλάξει κατά πολύ οι ηλικίες στις οποίες μια γυναίκα γίνεται μητέρα στη χώρα μας. Ενώ το 1980 οι περισσότερες γυναίκες έκαναν παιδί έως τα 25, με τις περισσότερες γεννήσεις να προκύπτουν σε ηλικίες από 15 έως 29, η πραγματικότητα του 2022 είναι εντελώς διαφορετική: Το «αόρατο φράγμα» των 30 ετών - μία ηλικία που αποτελούσε «ταμπού» πριν από μερικές δεκαετίες, ασκώντας ψυχολογική πίεση στις γυναίκες να αποκτήσουν παιδί πριν περάσουν αυτό το όριο - έχει μετατοπιστεί σε εντυπωσιακό βαθμό.
To κείμενο αποτελεί εισήγηση στο Συνέδριο “1922-2022 Μνήμη Μικρασιατικού Ελληνισμού”, που διοργάνωσε η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος (14-15 Οκτωβρίου 2022). Τίτλος Α΄ Συνεδρίου “Η κατάρρευση των Αυτοκρατοριών (1914-1923) και η Γενοκτονία των Χριστιανών από τους Οθωμανούς και τους Νεότουρκους: Μικρά Ασία, Πόντος, Ανατολική Θράκη, Αρμένιοι, Ασσύριοι“. Η εισήγηση δημοσιεύεται στα Πρακτικά του Α΄ Συνεδρίου, Εκδόσεις Αρχονταρίκι, 2023, σελ. 115-125.
Η αποτυχία της μικρασιατικής εκστρατείας οφείλεται, αναμφισβήτητα, στον εσωτερικό διχασμό, τις λανθασμένες αρχικές εκτιμήσεις για τη δυνατότητα επίτευξης του στόχου, την υπερεξάπλωση του μετώπου σε απολύτως εχθρικές περιοχές και τα σφάλματα επί του πεδίου. Καθοριστικό ρόλο, όμως, στη τελική έκβαση, έπαιξε η εχθρική στάση, σαφής ή κεκαλυμμένη, προς την ελληνική παρουσία στο μικρασιατικό έδαφος, όλων των βασικών διεθνών δρώντων της εποχής. Πλην, βεβαίως, της Αγγλίας, τις υποδείξεις της οποίας ακολουθούσαν ευλαβικά όλες ανεξαιρέτως οι ελληνικές πολιτικές ηγεσίες. Για τον λόγο τούτο, άλλωστε, ο Άγγλος υπουργός Εξωτερικών, και βασικός μέτοχος της TurkishPetroleum Coy[1], George Curzon, αισθανόταν τύψεις μετά την επονείδιστη εκτέλεση των εξ[2]. Ωστόσο, κοινός, ανομολόγητος, στόχος των άλλων μεγάλων δυνάμεων της Entente, Γαλλίας και Ιταλίας, καθώς και των ΗΠΑ[3], ήταν η αποτροπή της δημιουργίας αγγλικών διαδρόμων επιρροής που θα κατέληγαν στις πετρελαιοφόρες περιοχές της Μοσούλης και της Κασπίας. Έτσι, είτε συνεργάστηκαν με τον Μουσταφά Κεμάλ, είτε κράτησαν αιδήμονα ουδετερότητα, επίσης επ’ ωφελεία της τουρκικής πλευράς.
Ο Γεώργιος Τερτσέτης, ο οποίος μαζί με τον Πολυζωΐδη είχαν αρνηθεί να καταδικάσουν τον Κολοκοτρώνη στη δίκη του το 1834, αργότερα υπήρξε ο βιογράφος του και κατέγραψε τα απομνημονεύματα του Κολοκοτρώνη, όπως του τα εξιστορούσε. Όμως, ο Τερτσέτης μάζεψε και πολύ υλικό για τη ζωή του Κολοκοτρώνη το οποίο δημοσίευσε σε βιβλία χωριστά από τα απομνημονεύματά του.
Στη μάχη του Μαραθώνα, που διεξήχθη τον Σεπτέμβριο του 490 π.Χ., 10.000 Αθηναίοι και 1.000 Πλαταιείς με αρχηγό τον στρατηγό Μιλτιάδη (οι Σπαρτιάτες προσήλθαν καθυστερημένα),αντιμετώπισαν τον περσικό στρατό (50.000 πεζοί και ιππείς) υπό τον Δαρείο και τους νίκησαν. Η νίκη των Ελλήνων, σπουδαίο κατόρθωμα στρατιωτικό, λειτούργησε ως σταθμός στην εξέλιξη της ανθρωπότητας, διότι στάθηκε εμπόδιο στην εξάπλωση της ασιατικής αυτοκρατορίας στην Ευρώπη.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης υποστηρίζουν ότι η φιγούρα του γίγαντα του Cerne Abbas απεικονίζει τον μυθικό ήρωα Ηρακλή. Το σημείο όπου ήταν σχεδιασμένη χρησίμευε ως σταθμός συγκέντρωσης στρατού κατά την περίοδο των Σαξόνων.
Ευγένιος Σπαθάρης, ο λαϊκός καλλιτέχνης με το δυναμικό πνεύμα, ο γνήσιος εμψυχωτής ενός λαϊκού ήρωα, ο ζωγράφος με την πλούσια χρωματική ζωντάνια , ο αληθινός εκφραστής της ελληνικής παράδοσης, μα, πάνω απ’όλα, η προσωποποίηση της ανθρωπιάς και της απλότητας.
Τον Απρίλιο του 2023, ένας δημιουργός με την ονομασία Ghostwriter κυκλοφόρησε το τραγούδι “Heart On My Sleeve”, το οποίο έφτιαξε με φωνές των τραγουδιστών The Weeknd και Drake, μέσω τεχνητής νοημοσύνης. Αργότερα υπέβαλε για βραβείο Grammy.
Τα Κάλαντα της Πρωτοχρονιάς είναι γνωστά και με το όνομα “Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά”, ενώ οι στίχοι τους είναι κάπως δυσνόητοι και ασυνάρτητοι, όταν τους ακούσει, διαβάσει ή τραγουδήσει κάποιος, χωρίς να καταλάβει ακριβώς τι λένε. Κοιτώντας πιο προσεκτικά, όμως, μπορεί κανείς να τους “αποκωδικοποιήσει” και να καταλάβει το νόημά τους, ο οποίο – παραδόξως- είναι ερωτικό, καθώς οι στίχοι φαίνεται να απευθύνονται από ένα παλικάρι σε μία κοπέλα.