Πέμπτη 30 Νοεμβρίου 2023

Ζονγκ, το πλοίο των σκλάβων



Στις 29 Νοεμβρίου 1781, κάπου στον Ατλαντικό Ωκεανό, 133 Αφρικανοί σκλάβοι πετιούνται στη θάλασσα, από το πλήρωμα του δουλεμπορικού πλοίου Ζονγκ (Zong). Οι ιδιοκτήτες τους για την «απώλεια» ζήτησαν αποζημίωση από την ασφαλιστική εταιρία.

Τετάρτη 29 Νοεμβρίου 2023

«Ήταν γραμμένο για ένα μιούζικαλ με βαμπίρ και πίστευα ότι δεν θα το παίζει κανείς»: Η Μπόνι Τάιλερ μιλάει για το Total Eclipse of the Heart



Πώς δημιουργήθηκε η εμβληματική μπαλάντα. 40 χρόνια μετά την κυκλοφορία του η Τάιλερ μιλάει για το τραγούδι. Ποιος βρίσκεται πίσω από την ανδρική φωνή και το παράπονο του.

Τρίτη 28 Νοεμβρίου 2023

Η επιστήμη της επιγενετικής εξηγεί πώς το περιβάλλον και η συμπεριφορά επηρεάζουν την έκφραση του DNA



Η γενετική από μόνη της αδυνατεί να εξηγήσει το πώς αναπαράγονται κάποια κληρονομούμενα χαρακτηριστικά των κυττάρων. Ενώ ένας οργανισμός μεγαλώνει και αναπτύσσεται, προσεκτικά συντονισμένες χημικές αντιδράσεις ενεργοποιούν και απενεργοποιούν κομμάτια του γονιδιώματός του, επιφέροντας αλλαγές που πραγματοποιούνται στην κατάλληλη θέση, την κατάλληλη στιγμή. Η επιστήμη της επιγενετικής μελετά ακριβώς αυτές τις αλλαγές και τους παράγοντες που τις ελέγχουν.

Δευτέρα 27 Νοεμβρίου 2023

Πώς οι Homo Sapiens έμειναν το τελευταίο είδος ανθρωποειδών στον πλανήτη. Τι απέγιναν όλα τα υπόλοιπα;



Τουλάχιστον εννέα είδη ανθρωποειδών έζησαν στη Γη. Γιατί και πώς εξαφανίστηκαν. Επιστήμονες και έρευνες επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις.

Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2023

Φιλοποίμην: Ο «τελευταίος των Ελλήνων»


Γλυπτό του Μπερνάρντ Λαγκ «Ο Φιλοποίμην βγάζει το μεσάγκυλο από το πληγωμένο πόδι του»


Οι ικανότητες του στρατηγού στη μάχη, οι σπάνιες αρετές του, το άδοξο τέλος του και ο πίνακας του Ρούμπενς.

Σάββατο 25 Νοεμβρίου 2023

Παράδοση και καταστροφή της Περσέπολης απο τον Μέγα Αλέξανδρο



Απο τις Περσίδες Πύλες ο Αλέξανδρος, βαδίζοντας ταχύτατα, έφτασε στον Αράξη, όπου βρήκε έτοιμη τη γέφυρα και την πέρασε με τον στρατό του χωρίς την παραμικρή δυσκολία. Βιαζόταν να φτάσει στην Περσέπολη, πρίν προλάβουν οι φύλακες να διαφύγουν απο εκεί με τους περσικούς θησαυρούς. Ενώ βάδιζε πρός την Περσέπολη, ο Αλέξανδρος επιτάχυνε την πορεία του, γιατί πήρε επιστολή του διοικητού της πόλης Τιριδάτου, που τον ειδοποιούσε οτι, αν έφτανε εκεί πρίν απο τους ανθρώπους του Δαρείου, θα του παρέδιδε την πόλη. 

Παρασκευή 24 Νοεμβρίου 2023

Μάτα Χάρι: Μύθοι και πραγματικότητα



Διπλή πράκτορας, πριγκίπισσα της Ιάβας και μια γυναίκα που χειραγωγούσε με ευκολία τους άντρες. Τα γεγονότα πίσω από τον μύθο που οδήγησαν στην εκτέλεση της.

Πέμπτη 23 Νοεμβρίου 2023

Τα περιστέρια μπορούν να επιλύουν προβλήματα



«Μπορεί να έχουν έναν πολύ μικρό εγκέφαλο σε μέγεθος, αλλά σίγουρα είναι πολύ αποτελεσματικός όσον αφορά την ικανότητα μάθησης».

Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2023

Το τηλεσκόπιο James Webb ανακάλυψε «Κοσμικό Αμπέλι» από το πρώιμο σύμπαν



Το τηλεσκόπιο James Webb της NASA ανακάλυψε ένα «Κοσμικό Αμπέλι» που προέρχεται από το πρώιμο σύμπαν και διατρέχει το διάστημα σε σχήμα τόξου, ενώ περιέχει περίπου 20 γαλαξίες.

Τρίτη 21 Νοεμβρίου 2023

Η επιρροή του Βυζαντίου στην Αφρική – O Αγιος Γεώργιος της Αιθιοπίας

   


Ατμόσφαιρα βυζαντινής μυσταγωγίας στη νέα έκθεση του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης, που έχει ως θέμα την επίδραση του Βυζαντίου στην Αφρική. Πρόκειται για μια μεγάλη, διεθνή παραγωγή με πάνω από 200 σπάνια εκθέματα, όπως η μεγάλη λατρευτική εικόνα του Αγίου Γεωργίου της Μονής του Σινά (φωτογραφία), που προβάλλουν μια υποφωτισμένη περιοχή της Ιστορίας μέσα από την ώσμωση του βυζαντινού πολιτισμού με τις ακμάζουσες τότε κοινωνίες της Βόρειας και Ανατολικής Αφρικής. 

Δευτέρα 20 Νοεμβρίου 2023

Mάχη της Μεγιδδούς (15ος αιώνας π.Χ): Η αρχαιότερη μάχη της ιστορίας


Η αιγυπτιακή νίκη επι της συμμαχίας του Καντες στη μάχη της Μεγιδδούς αποκατέστησε τον αιγυπτιακό έλεγχο επί της Παλαιστίνης και πρόσφερε το μεγαλύτερο μέρος του πλούτου για την οικοδόμηση ναών και μνημείων. Η Μεγιδδώ θεωρείται επίσης σημαντική μάχη επειδή είναι η παλαιότερη στρατιωτική αναμέτρηση για την οποία έχουν διασωθεί έστω και αποσπασματικές περιγραφές από αυτόπτες μάρτυρες.

Κυριακή 19 Νοεμβρίου 2023

18-24 Νοεμβρίου 1826. Η Μάχη της Αράχωβας



Ο στρατιωτικός ηγέτης που διακρίθηκε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον κατά το μεγάλο ξεσηκωμό για τα τακτικά και στρατηγικά χαρίσματά του και έδωσε νέα πνοή στον εθνικό αγώνα με τις νίκες του ήταν αναμφίβολα ο Γεώργιος Καραϊσκάκης. Ανάμεσα στα στρατιωτικά κατορθώματά του, η νίκη στην Αράχωβα κατέχει εξέχουσα θέση.

Σάββατο 18 Νοεμβρίου 2023

ΜΙΧΑΗΛ Β’ , Η ΣΥΝΟΜΩΣΙΑ – Ο Λέων παρακάλεσε τον γιγαντόσωμο άνδρα να του χαρίσει τη ζωή


Ο Μιχαήλ Β’ ο Τραυλός ήταν Αυτοκράτορας του Βυζαντίου (820-829). Το προσωνύμιο οφείλετο στο γεγονός ότι τραύλιζε. Γεννήθηκε από φτωχούς γονείς στο Αμόριο της άνω Φρυγίας και παρέμεινε αμόρφωτος. Παρα ταύτα κατάφερε να ανέλθει σε στρατιωτικά αξιώματα και να φθάσει να γίνει διοικητής μεγάλων στρατιωτικών μονάδων.

Παρασκευή 17 Νοεμβρίου 2023

Βυζαντινός σταυρός με την μαγική επίκληση ΑΜΠΡΑΚΑΤΑΜΠΡΑ



Το 1910, κατά τη διάρκεια εργασιών στο Αβαείο του Κλυνί, στην πόλη της Λωζάννης, ανακαλύφθηκε ένας τάφος, του οποίου ο σκελετός έφερε κρεμασμένο σταυρό-φυλακτό στο στήθος του. 

Πέμπτη 16 Νοεμβρίου 2023

Στην Αργεντινή, με πληθωρισμό 143%, ο μέσος πολίτης αδυνατεί να αγοράσει καινούργια ρούχα και παπούτσια



Οι τιμές είναι απλησίαστες, το πέσο χάνει καθημερινώς την αξία του και ο κόσμος στρέφεται στα παζάρια με μεταχειρισμένα.

Τετάρτη 15 Νοεμβρίου 2023

Τουρκία: Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν στην Καππαδοκία τεράστιο ψηφιδωτό και την ελληνική επιγραφή «αν είσαι υγιής, μπες»



Αποκαλυπτήρια στην περιοχή Ιντζέσου στην Καισαρεία στη διάρκεια ανασκαφών. Στο κέντρο της Τουρκίας σε μία βίλα με 33 δωμάτια βρέθηκε κατασκευή με το μεγαλύτερο ψηφιδωτό δαπέδου και μέσα στον χώρο εντοπίστηκαν παράλληλα τοίχοι με την ελληνική επιγραφή: «Αν είσαι υγιής, μπες».

Τρίτη 14 Νοεμβρίου 2023

Μπορεί η επιστήμη να ζωντανέψει το μυαλό ενός νεκρού ανθρώπου;


«Αν πεθάνουμε και το εγκεφαλικό μας νευρωνικό μας δικτύωμα εξακολουθήσει να υπάρχει, θα είμαστε άραγε κατά μία έννοια αθάνατοι; Αν το μυαλό μας μπορεί να ψηφιοποιηθεί, μήπως θα μπορούσε να ψηφιοποιηθεί και η ψυχή μας; Αν μπορούσαμε να αποθηκεύσουμε όλα τα νευρωνικά κυκλώματα και τις αναμνήσεις του εγκεφάλου σε έναν ψηφιακό δίσκο και έπειτα τα ανεβάσουμε σε έναν υπερυπολογιστή, άραγε ο φορτωμένος εγκέφλαλος θα λειτουργεί και θα δρά όπως ο πραγματικός; ως προς τι θα διέφεραν οι δύο εγκέφαλοι;

Δευτέρα 13 Νοεμβρίου 2023

Δημογραφικό: Σε ποια τμήματα της Ελλάδας μειώνεται πιο γρήγορα ο πληθυσμός



Ειδικοί προειδοποιούν ότι οδεύουμε προς έναν εκρηκτικό συνδυασμό «γήρανσης» και «υπεργηρίας» σε περισσοτέρους από 1 στους 4 νομούς της χώρας μας.

Κυριακή 12 Νοεμβρίου 2023


Τάφος του Μαιευτηρίου, το αρχαιότερο ορατό μνημείο της Θεσσαλονίκης

 

Ο άγνωστος μακεδονικός τάφος κατασκευάστηκε μόλις έναν αιώνα μετά την ίδρυση της Θεσσαλονίκης από τον Κάσσανδρο το 316 π.Χ. Στο Μουσείο του Λούβρου τμήμα νεκρική κλίνης με γραπτό διάκοσμο.

Σάββατο 11 Νοεμβρίου 2023

«Αν δεν φροντίσουμε τη Γη, δεν υπάρχει Κιβωτός για να μας σώσει. Βλέπουμε ήδη τις επιπτώσεις»



Ο Σταμάτης Κριμιζής μίλησε για τον κίνδυνο εξαφάνισης που αντιμετωπίζει το ανθρώπινο είδος και αναφέρθηκε στη νέα διαστρική αποστολή που ετοιμάζεται, την επιστροφή στη Σελήνη και τις… ανοησίες για τον Άρη.

Παρασκευή 10 Νοεμβρίου 2023

Το εγκαταλελειμμένο και βεβηλωμένο πρωτοβυζαντινό Μοναστήρι του Βαζελώνος στον Πόντο



Η μονή του Αγίου Ιωάννη Βαζελώνος αποτελεί την πρώτη μόνη που ιδρύθηκε στον Πόντο, από τους πρώτους Ποντίους χριστιανούς που ζούσαν στα παράλια της Μικράς Ασίας, και θεωρείται ένα από τα αρχαιότερα ελληνικά μοναστήρια. Χτίστηκε μεταξύ του 270-317 μ.Χ. και απέχει 40 χλμ. από την Τραπεζούντα. Η παράδοση θέλει, οι μοναχοί Βαρνάβας και Σωφρόνιος να περνούν πρώτα από την μονή Βαζελώνος πριν πάνε στο όρος Μελά με την εικόνα της Παναγίας, και ιδρύσουν τη μονή Παναγίας Σουμελά, το 386.

Πέμπτη 9 Νοεμβρίου 2023

Κολοσσός της Ρόδου: Μύθοι και πραγματικότητα



Πώς έμοιαζε, πού βρισκόταν και πόσο μεγάλο ήταν ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου; Ο αρχαιολόγος Αντώνης Μαστραπάς δίνει απαντήσεις και διαλύει τους μύθους για τον Κολοσσό.

Τετάρτη 8 Νοεμβρίου 2023

Τις πρώτες εντυπωσιακές εικόνες από τη διαστημική αποστολή Euclid δημοσιεύει η ESA



Οι πρώτες έγχρωμες εικόνες από το διαστημικό τηλεσκόπιο Ευκλείδης (Euclid) δίνονται σήμερα στη δημοσιότητα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA). Οι εικόνες αυτές χαρακτηρίζονται ως επανάσταση για την Αστρονομία, καθώς ποτέ άλλοτε ένα τηλεσκόπιο δεν ήταν σε θέση να καταγράψει τόσο ευκρινείς εικόνες για ένα τόσο μεγάλο τμήμα του ουρανού και να κοιτάξει τόσο μακριά στο μακρινό Σύμπαν.

Τρίτη 7 Νοεμβρίου 2023

Αρχέστρατος, ο αρχαίος Συρακούσιος ποιητής και φιλόσοφος πατέρας της γαστρονομίας



Ο Αρχέστρατος φημισμένος Συρακούσιος ποιητής και φιλόσοφος του 4ου αι. π.Χ, θεωρείται ως ο πατέρας της γαστρονομίας, καθώς ήταν αυτός που εφηύρε και τον όρο γαστρονομία, η οποία στην κυριολεξία σημαίνει οι κανόνες του στομαχιού (από τις λέξεις γαστήρ και νόμος).

Δευτέρα 6 Νοεμβρίου 2023

Η εξωγήινη ζωή ίσως κρύβεται μέσα στο ηλιακό μας σύστημα σε ένα απροσδόκητο σημείο



Νέες ανακαλύψεις από τους επιστήμονες για τον πλανήτη νάνο μεταξύ Άρη και Δία δημιουργούν νέες προσδοκίες.

Κυριακή 5 Νοεμβρίου 2023

Ο πρώτος κολυμβητής δεινόσαυρος στον κόσμο ανακαλύφθηκε στη Μογγολία



Για περισσότερα από 150 εκατομμύρια χρόνια, εντυπωσιακά είδη δεινοσαύρων σε κάθε σχήμα και μέγεθος γέμισαν τους οικοτόπους της Γης. Γίγαντες με μακρύ λαιμό, σαρκοφάγα πλάσματα με αγκάθια και πουλιά με έντονα χρώματα πολλαπλασιάστηκαν στον Μεσοζωικό κόσμο. Όμως, παρ’ όλη την ποικιλομορφία και την ευημερία τους, φαινόταν ότι οι δεινόσαυροι ήταν απρόθυμοι να κάνουν το βήμα. Μετά από δύο αιώνες συνεχών ανακαλύψεων, δεν βρέθηκε ποτέ δεινόσαυρος με κολυμβητικές ή καταδυτικές χάρες, ακόμη και όταν άλλες μορφές ερπετών έκαναν τη μετάβαση από το έδαφος στο νερό. Αλλά επιτέλους, οι παλαιοντολόγοι φαίνεται ότι βρήκαν έναν δεινόσαυρο που κολυμπά.

Σάββατο 4 Νοεμβρίου 2023

Κομμάτια του πλανήτη Θεία βρίσκονται μέσα στον μανδύα της Γης



Μια νέα έρευνα υποστηρίζει ότι στον μανδύα του πλανήτη μας υπάρχουν ακόμα μάζες από τον πλανήτη Θεία. Η σύγκρουση μαζί του δημιούργησε τη Σελήνη πριν 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια  

Παρασκευή 3 Νοεμβρίου 2023

Μάχη της Καλιακούδας



Η μάχη της Καλιακούδας ήταν πολεμική εμπλοκή της επανάστασης του ’21 με νικηφόρα έκβαση για τους Τούρκους. Μετά την αποτυχία κατάληψης του Μεσολογγίου (Οκτ-Δεκ 1822) ο Σουλτάνος ανάθεσε τις επιχειρήσεις στον Μουσταφά Πασά της Σκόρδας. Τον Αύγουστο θα λάβει χώρα η μάχη στο Κεφαλόβρυσο Καρπενησίου, κατά την οποία ο Μάρκος Μπότσαρης νίκησε τις εμπροσθοφυλακές του Μουσταή. Όμως ο απροσδόκητος θάνατος του Μπότσαρη δεν βοήθησε στην εμπέδωση των αποτελεσμάτων της νίκης. Ο Πασάς της Σκόρδας σχεδίασε την κάθοδο προς νότον.

Πέμπτη 2 Νοεμβρίου 2023

Παλιά Περιθεία: Το χωριό που ερωτεύτηκαν οι ξένοι και βοήθησαν να αναγεννηθεί



Η πορεία από την εγκατάλειψη μέχρι την αναβίωση και το αφιέρωμα του Guardian.

Τετάρτη 1 Νοεμβρίου 2023

Σλαβικές εγκαταστάσεις στη Βαλκανική χερσόνησο της Βυζαντινής περιόδου


Σύμφωνα με τον Πορφυρογέννητο περί τα μέσα της 8ης εκατονταετηρίδας μ.Χ. έλαβε χώρα η μεγάλη Σλαβική αποίκηση της Πελοποννήσου. Παρόλα αυτά, όπως σωστά παρατηρεί ο Α. Διομήδης, δεν αποκλείεται η ύπαρξη και προγενέστερων ληστρικών, σλαβικών επιδρομών, όπως ίσως δε και μεμονωμένων εγκαταστάσεων, ιδίως απ’ το πρώτο τέταρτο του 7ου αιώνα, οπότε αρχίζουν οι Σλαβικές προσπάθειες προς αποικισμό της Βαλκανικής. Ενδιαφέρουσα γι’ αυτό είναι η άποψη του καθηγητού Ν. Βέη σε άρθρο του στο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ελευθερουδάκη, όπου υποστηρίζει ότι όντως έλαβε χώρα αραβική και σλαβική επιδρομή στην Πελοπόννησο κατά το 589, χωρίς όμως εγκατάσταση των επιδρομέων, όπως υποστηρίχτηκε.