Σαμπετάι Σεβή: Ο Εβραίος Μεσσίας της Σμύρνης

Μετά τους Μακκαβαίους, την εξέγερση του Μπαρ Χοκμπά(1) και την καταστροφή της Ιερουσαλήμ από τους Ρωμαίους, η διασπορά των Εβραίων σε όλη τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη μετέθεσε τα μεσσιανικά όνειρα του εβραϊκού λαού από το ενθάδε στο επέκεινα. Tο Ταλμούδ και η μυστικιστική Καμπαλά θα υποκαταστήσουν την επίγεια βασιλεία, εν αναμονή καλύτερων ημερών για την εκπλήρωση του σιωνιστικού μεσσιανικού ονείρου, που θα αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά στον 20ό αιώνα. Η μόνη στιγμή που οι Εβραίοι θα θεωρήσουν, με μυθολογικό τρόπο, πως ήρθε η ώρα για την εκπλήρωση της μεσσιανικής προφητείας ήταν η ανακήρυξη του Σμυρνιού σεφαραδίτη Σαμπετάι Σεβή σε Μεσσία το 1666.
Όπως τονίζει ο Γκέρσομ Σόλεμ στο ογκώδες και μνημειώδες σύγγραμμά του για τον Σαμπετάι, “Δεν μπορούμε να κατανοήσουμε, χωρίς να αγγίξουμε τα θεμελιώδη συναφή ερωτήματα, ένα τέτοιο κίνημα που αναστάτωσε τον οίκο του Ισραήλ μέχρι τα θεμέλιά του και αποκάλυψε όχι μόνο τη ζωτικότητα του εβραϊκού λαού αλλά και την βαθύτερη φύση, επικίνδυνη και καταστροφική, της διαλεκτικής που διέπει τη μεσσιανική ιδέα”(2).