Κυριακή 10 Μαρτίου 2024

Ανακαλύφθηκε πλανήτης καλυμμένος με νερό που βράζει



Στην παρατήρηση ενός νέου πλανήτη που θα μπορούσε να είναι εξ ολοκλήρου καλυμμένος με έναν βαθύ ωκεανό οδηγήθηκαν οι αστρονόμοι με τη βοήθεια του τηλεσκοπίου James Webb της ΝΑSA.

Σάββατο 9 Μαρτίου 2024

Το Πανδιδακτήριο της Κωνσταντινουπόλεως


Η Βυζαντινή αυτοκρατορία διατήρησε και ανανέωσε τον κλασσικό πολιτισμό, με θαυμαστή προσαρμοστικότητα στο δύσκολο περιβάλλον του Μεσαίωνα. Ένας τομέας στον οποίον το Βυζάντιο υπερείχε σαρωτικά έναντι των άλλων χριστιανικών κρατών, ήταν η παιδεία. Οι κάτοικοι της αυτοκρατορίας είχαν υψηλό για την εποχή εκείνη μορφωτικό επίπεδο. Υπήρχαν σχολεία ακόμη και σε χωριά, ενώ οι πόλεις φιλοξενούσαν διάφορα ανώτερα εκπαιδευτήρια. Το εκπαιδευτικό σύστημα ελεγχόταν είτε από εκκλησιαστικά ιδρύματα (μοναστήρια) είτε από την κοσμική εξουσία, η δε μορφωτική βάση των μαθητών ήταν αφ’ ενός τα ιερά κείμενα (Βίβλος, Ψαλτήρι, βίοι Αγίων) και αφ’ ετέρου η αρχαιοελληνική γραμματεία, με τον Όμηρο και τον Αίσωπο να αποτελούν τον άξονα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Χαρακτηριστικό είναι το γνωστό καταγεγραμμένο περιστατικό με την ερωμένη του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Μονομάχου, τον Ενδέκατο Αιώνα, το οποίο αποκαλύπτει ότι οι πάντες, στην αγορά της Κωνσταντινούπολης, γνώριζαν και απήγγελλαν από στήθους την Ιλιάδα.

Παρασκευή 8 Μαρτίου 2024

Μόνο οι καλοί άνθρωποι μπορούν να είναι αληθινοί φίλοι (Κικέρων)



Ο καλύτερος φίλος του Μάρκου Τύλλιου Κικέρωνα, Ρωμαίου πολιτικού, ρήτορα, δικηγόρου και φιλόσοφου (106 π.Χ. – 43 π.Χ.), ονομαζόταν Τίτος Πομπόνιος (109 – 32 π.Χ.), και ήταν γνωστός ως Αττικός, λόγω της αγάπης του για την Ελλάδα και ειδικότερα για την πόλη των Αθηνών της Αττικής, όπου έζησε πολλά χρόνια κατά την ενήλικη ζωή του. Οι δυο τους γνωρίστηκαν νεαροί ακόμη, έγιναν φίλοι και παρέμειναν καθ ‘όλη τη διάρκεια της μακράς ζωής τους. Ο Κικέρωνας ήταν αφοσιωμένος στη ρωμαϊκή πολιτική και έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην ταραχώδη πόλη της Ρώμης κατά τον πρώτο αιώνα π.Χ., μιας εποχής τεράστιας αναταραχής και εμφυλίου πολέμου. Αντίθετα, ο Αττικός, παρακολουθούσε την ρωμαϊκή πολιτική από απόσταση ασφαλείας – την Αθήνα. Παράλληλα, όμως, διατηρούσε στενές επαφές με τους επικεφαλής και των δύο – αντιμαχόμενων – πλευρών στη Ρώμη. Παρότι ζούσαν για μεγάλα χρονικά διαστήματα χωριστά, ο Κικέρωνας και ο Αττικός αντάλλαζαν συχνά επιστολές, που μαρτυρούν μια φιλία σπάνιας αφοσίωσης και ένθερμης στοργής.

Πέμπτη 7 Μαρτίου 2024

Αστρονόμοι εντόπισαν τον παλαιότερο «νεκρό» γαλαξία που έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα



Αστρονόμοι παρατήρησαν έναν γαλαξία που σταμάτησε ξαφνικά να σχηματίζει νέα αστέρια πριν από περισσότερα από 13 δισεκατομμύρια χρόνια.

Τετάρτη 6 Μαρτίου 2024

Πτήση πάνω από το Βόρειο Σέλας

 


Τα εκπληκτικά πλάνα καταγράφηκαν από αεροπλάνο της Air Portugal.

Τρίτη 5 Μαρτίου 2024

Όταν οι πρόσφυγες έγιναν αγρότες


Προσφυγομάνα είναι το προσωνύμιό της. Και όχι άδικα, αφού η Θεσσαλονίκη είναι η πόλη που υποδέχθηκε τον μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων το 1922, όταν η σχεδόν 100 ετών Ελλάδα βρέθηκε αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη πρόκληση της ιστορίας της: κατεστραμμένη στρατιωτικά, διαιρεμένη κοινωνικά, εξουθενωμένη οικονομικά και καταρρακωμένη ηθικά κλήθηκε να διαχειριστεί ένα πρωτόγνωρο ακόμα και σε διεθνές επίπεδο προσφυγικό ζήτημα. Αρκεί μια γρήγορη ματιά στους αριθμούς για να διαπιστώσει κάποιος τα μεγέθη. Η απογραφή του 1928 κατέγραψε 1,2 εκατ. πρόσφυγες σε σύνολο πληθυσμού 6,2 εκατ., ποσοστό 19,6%, εκ των οποίων το 1 εκατ. είχε φτάσει στην Ελλάδα μέσα σε λίγους μόνο μήνες, από τον Σεπτέμβριο του 1922 έως τον Ιανουάριο του 1923.

Δευτέρα 4 Μαρτίου 2024

Χαλκιδική: Αρκούδες, ύαινες, ελέφαντες και προϊστορικά λιοντάρια επιστρέφουν στο σπήλαιο Πετραλώνων




Μετά από 5 χρόνια και ένα μεγάλο έργο αναβάθμισης των υποδομών είναι πάλι επισκέψιμο το σπήλαιο που αποτελεί μια από τις αρχαιότερες αρχαιολογικές θέσεις της Ευρώπης. Μέσα στον μήνα τα επίσημα εγκαίνια.