Πέμπτη 5 Μαΐου 2016

Η κρίση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Βενεζουέλα

 

(Κυβερνητικοί αξιωματούχοι κατεδαφίζουν σπίτια με μπουλντόζα κατά την διάρκεια της ειδικής επιχείρησης ασφαλείας που ονομάζεται «Επιχείρηση για την απελευθέρωση του λαού» στην Βαλένθια (3η μεγαλύτερη πόλη της Βενεζουέλας), τον Σεπτέμβριο του 2015. CARLOS GARCIA RAWLINS / REUTERS)

Η Olga Meza κάθισε στο τραπέζι στο γραφείο μιας τοπικής οργάνωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Βενεζουέλα και είπε ότι ήθελε δικαιοσύνη για τον 16χρονο γιο της. Ξέσπασε σε δάκρυα καθώς μιλούσε για την νύχτα που τα μέλη της ερευνητικής αστυνομίας της Βενεζουέλας διέρρηξαν το σπίτι της, έδειραν αυτήν και άλλα μέλη της οικογένειάς της, και την ανάγκασαν να παρακολουθεί καθώς ένας πράκτορας της ασφάλειας εισέβαλε στο υπνοδωμάτιο του γιου της και τον πυροβόλησε αφήνοντάς τον νεκρό.

Η Ουάσιγκτον, μαζί με μια χούφτα πρωτευουσών της Λατινικής Αμερικής και πολλούς πρώην αρχηγούς κρατών, επέκριναν την κυβέρνηση του προέδρου της Βενεζουέλας Nicolás Maduro για χρήση υπερβολικής βίας εναντίον αντικυβερνητικών διαδηλωτών, για διώξεις κατά επικριτών της, και για την φυλάκιση των ηγετών της αντιπολίτευσης.

Η καταστολή από τον Maduro, όμως, είναι χειρότερο ακόμη και από όσο συνειδητοποιούν οι επικριτές του. Η ευρεία και επιθετική άσκηση ανεξέλεγκτης εκτελεστικής εξουσίας από αυτόν έχει επίσης στοχεύσει πολίτες χαμηλού εισοδήματος και κοινότητες μεταναστών, όπου υπήρχε ευρεία υποστήριξη για την Μπολιβαριανή Επανάσταση, το αριστερό, κοινωνικό κίνημα του Ούγκο Τσάβες, ο οποίος υπηρέτησε ως πρόεδρος από το 1999 ως το 2013.

Από τον περασμένο Ιούλιο, η κυβέρνηση έχει πραγματοποιήσει μια σειρά από αστυνομικές και στρατιωτικές επιδρομές εναντίον αυτών των κοινοτήτων υπό την κάλυψη αυτού που λέει ότι είναι μια επιχείρηση για την καταπολέμηση των εγκληματικών συμμοριών.

Η Βενεζουέλα αντιμετωπίζει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά δολοφονιών στην περιοχή, και χρειάζεται επειγόντως αποτελεσματική προστασία από το βίαιο έγκλημα. Αλλά η προσέγγιση της κυβέρνησης «έσο σκληρός στο έγκλημα» έχει οδηγήσει σε σοβαρά πλήγματα. Πολλά θύματα και μάρτυρες από τους οποίους οι οργανώσεις μας έχουν πάρει συνέντευξη περιγράφουν εκτεταμένες παραβιάσεις που καταφέρνουν οι δυνάμεις ασφαλείας ακριβώς στις κοινότητες οι οποίες έχουν μεγαλύτερη ανάγκη από την προστασία τους.

Ο Βενεζουελάνος Γενικός Εισαγγελέας Luisa Ortega Díaz, δήλωσε τον Φεβρουάριο ότι κατά την διάρκεια αυτών των επιδρομών το 2015 σκοτώθηκαν245 άνθρωποι. Σύμφωνα με αναφορές, δεκάδες άλλοι έχουν σκοτωθεί από τον Ιανουάριο. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι τα θύματα έχασαν την ζωή τους κατά την διάρκεια «αντιπαραθέσεων» των δυνάμεων ασφαλείας με ένοπλους εγκληματίες. Ωστόσο, βρήκαμε 20 περιπτώσεις στις οποίες οι οικογένειες των θυμάτων ή μαρτύρων στις δολοφονίες δήλωσαν ότι δεν υπήρξε καμία αντιπαράθεση. Σε αρκετές περιπτώσεις, οι μάρτυρες αναφέρουν ότι τα θύματα θεάθησαν για τελευταία φορά ζωντανά όντας υπό κράτηση από την αστυνομία.

Κάτοικοι περιγράφουν επίσης αδιάκριτες μαζικές συλλήψεις. Σύμφωνα με επίσημες πηγές, οι δυνάμεις ασφαλείας φυλάκισαν προσωρινά περισσότερα από 14.000 άτομα κατά την διάρκεια αυτών των επιχειρήσεων πέρσι, υποτίθεται για να εξακριβωθεί αν καταζητούντο για εγκλήματα. Αλλά λιγότεροι από 100 εδιώχθησαν τελικά.

Σύμφωνα με το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για το Συντονισμό των Ανθρωπιστικών Υποθέσεων, οι δυνάμεις ασφαλείας απέλασαν πάνω από 1.700 Κολομβιανούς από παραμεθόριες περιοχές κατά την εκτέλεση των επιχειρήσεων. Εκατοντάδες από αυτούς είτε είχαν υποβάλει αίτηση για άσυλο είτε τους είχε χορηγηθεί το καθεστώς του πρόσφυγα από την Βενεζουέλα. Τουλάχιστον 22.000 περισσότεροι λέγεται ότι έχουν εγκαταλείψει την χώρα, φοβούμενοι βιαιοπραγίες ή αναγκαστική απέλαση.

Οι δυνάμεις ασφαλείας επίσης ισοπέδωσαν εκατοντάδες σπίτια και έκαναν έξωση αυθαιρέτως σε χιλιάδες ανθρώπους, μας είπαν τα θύματα, τόσο από κρατικές κατοικίες όσο και από ιδιωτικές. Εκείνο δήλωσαν ότι δεν έλαβαν καμία ειδοποίηση και δεν είχαν την δυνατότητα να αμφισβητήσουν την απόφαση της κυβέρνησης. Δορυφορικές εικόνες που λαμβάνονται από το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επιβεβαιώνουν ότι εκατοντάδες σπίτια καταστράφηκαν σε κοινότητες σε δύο πολιτείες μετά από μαζικές εξώσεις.

Ένας κοινός παρονομαστής σε αυτές τις περιπτώσεις, και στις κυβερνητικές καταχρήσεις που έχουμε τεκμηριώσει και σε άλλες περιπτώσεις κατά την τελευταία δεκαετία, είναι ότι τα θύματα -ή οι οικογένειές τους- δεν έχουν πού να στραφούν για προστασία. Σε μια χώρα χωρίς δικαστική ανεξαρτησία, τα θύματα δεν έχουν πρόσβαση στην δικαιοσύνη, ούτε μπορούν να υπολογίζουν σε άμεσες και αμερόληπτες έρευνες που θα βοηθήσουν στην πρόληψη των καταχρήσεων.

Η Meza είπε ότι οι δυνάμεις ασφαλείας την παρενοχλούσαν αφότου υπέβαλε μια καταγγελία στο γραφείο του εισαγγελέα για να κινήσει την διαδικασία έρευνας για την δολοφονία του γιου της. Στην περίπτωση της αναγκαστικής έξωσης  μιας ολόκληρης κοινότητας στην πολιτεία Μιράντα, κάτοικοι μας είπαν ότι εκπρόσωποι του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα στέκονταν δίπλα καθώς πράκτορες της ασφάλειας ανάγκαζαν τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, έκλεβαν τα υπάρχοντά τους, και ισοπέδωσαν 100 σπίτια. Πολλοί άνθρωποι που απελάθηκαν στην Κολομβία είπαν ότι δεν είχαν την δυνατότητα να αμφισβητήσουν τις απελάσεις τους.

Στο παρελθόν, όταν οι οργανώσεις μας δημοσίευαν ευρήματα όπως αυτά, οι Αρχές της Βενεζουέλας μας κατήγγειλαν, γρήγορα και δημοσίως, ως ψεύτες, μισθοφόρους ή διαφωνούντες που προσπαθούν να αποσταθεροποιήσουν την δημοκρατία της Βενεζουέλας. Εντός του τελευταίου μήνα, όμως, προς μεγάλη μας έκπληξη, ο πρέσβης της Βενεζουέλας στον Οργανισμό των Αμερικανικών Κρατών, δήλωσε σε δημόσια ακρόαση της Διαμερικανικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ότι οι υποθέσεις θα πρέπει να διερευνηθούν. Δύο ημέρες αργότερα, ο Βενεζουελάνος Συνήγορος του Πολίτη (ombudsman), ο οποίος ανοιχτά και επανειλημμένα έχει υποστηρίξει την κυβέρνηση, είπε ότι εκείνοι των οποίων τα σπίτια καταστράφηκαν πρέπει να αποζημιωθούν, ότι οι ισχυρισμοί των εξωδικαστικών εκτελέσεων πρέπει να διερευνηθούν και ότι οι υπεύθυνοι πρέπει να προσαχθούν στην δικαιοσύνη.

Το γεγονός ότι μια έκθεση που δημοσιεύθηκε πρόσφατα περιλαμβάνει εκτεταμένες καταγγελίες για κατάχρηση κατά ευάλωτων κοινοτήτων, επιπλέον των επίσημων στατιστικών και των δορυφορικών εικόνων που επιβεβαιώνουν τους ισχυρισμούς των θυμάτων, σαφώς έκανε την διαφορά. Ωστόσο, μένει να δούμε αν όλα θα ξεχαστούν όταν «κρυώσουν τα πράγματα». Αντιδρώντας στην πίεση από τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο Maduro θα πρέπει να διατάξει δημόσια τις δυνάμεις ασφαλείας να σταματήσουν να χρησιμοποιούν παράνομη βία. Και θα πρέπει να αναθεωρήσει το σύστημα δικαιοσύνης της Βενεζουέλας, το οποίο έχει για περισσότερο από μια δεκαετία λειτουργήσει ως απλή απόφυση της εκτελεστικής εξουσίας. Η Ουάσιγκτον και οι περιφερειακές κυβερνήσεις θα πρέπει να παροτρύνουν την κυβέρνηση της Βενεζουέλας να δράσει τώρα για να διασφαλιστεί η ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας της χώρας.

Η Meza κατέστησε σαφές το γιατί είναι απαραίτητη η πίεση. Μας είπε, «Ψάχνω για δικαιοσύνη, και δεν μπορώ να την βρω πουθενά».


 

ΠΗΓΗ: http://foreignaffairs.gr/articles/70791/rafael-uzcategui-kai-jose-miguel-vivanco/katastoli-apo-ton-maduro?page=show

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου