Τι σηματοδοτεί η πρώτη επίθεση του ISIS στο Ιράν

 

Πριν μερικούς μήνες το Ισλαμικό Κράτος δημοσίευσε και διένειμε στην επαρχία Diyala του Ιράκ ένα προπαγανδιστικό βίντεο στα φαρσί αλλά και στην ιρανική διάλεκτο Baluchi με τίτλο «Περσία, μεταξύ του χθες και του σήμερα». 

Το βίντεο κατηγορεί τους Ιρανούς Σιίτες ότι διαπράττουν εγκλήματα κατά των Σουνιτών, αλλά και ότι καταπιέζουν τον σουνιτικό πληθυσμό του Ιράν, «εξάγοντας την Ιρανική Επανάσταση» στον αραβικό κόσμο με στόχο την εξάπλωση του Σιιτισμού (σε μυστική συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ). Οι προπαγανδιστές που εμφανίζονται στο βίντεο αυτοαποκαλούνται Πέρσες μαχητές, ανήκουν στην ταξιαρχία Salman Al-Farisi και καλούν τους Ιρανούς Σουνίτες να ξεσηκωθούν ενάντια στο σημερινό καθεστώς του Ιράν, καλώντας τους να ενταχθούν στη τζιχάντ. Μάλιστα, τηρώντας τους κανόνες του εικονοκλαστικού προπαγανδισμού, οι μαχητές εμφανίζονται να εκπαιδεύονται σε αντάρτικο πόλης, ρίχνοντας πυρά σε στόχους με τις φιγούρες του Χομεϊνί, του Χαμεϊνί και άλλων Ιρανών ηγετών αλλά και να εκτελούν μέλη σιιτικών παραστρατιωτικών οργανώσεων και πολιτοφυλακών στο Ιράκ. Το βίντεο ολοκληρώνεται με την απειλή ότι ο ΙSIS θα κατακτήσει την Περσία με σκοπό να την αποκαταστήσει ως σουνιτική χώρα.

Από το καλοκαίρι του 2014, όταν o ISIS κατέλαβε τη Μοσούλη, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράκ, εκτοξεύοντας απειλές ότι θα επιτεθεί σε ιερούς τόπους των Σιιτών στη Βαγδάτη, η ιρανική στρατιωτική ηγεσία έσπευσε με κατηγορηματικές ανακοινώσεις να καθησυχάσει τόσο τους Ιρανούς πολίτες όσο και το διεθνές ακροατήριο ότι σε καμιά περίπτωση το έδαφος του Ιράν δεν απειλείται από τη δράση του ΙSIS. Μάλιστα, οι υπηρεσίες ασφαλείας του Ιράν διαβεβαίωναν ότι δεν έχει καταγραφεί κανένα περιστατικό στη περιοχή των συνόρων που να δημιουργεί κάποια ανησυχία, αλλά και ότι δεν έχει σημειωθεί καμία σύλληψη τρομοκρατών του ISIS σε ιρανικό έδαφος.

Αντίθετα με τις πρόσφατες διαβεβαιώσεις των Ιρανικών αρχών, οι σημερινές συντονισμένες τρομοκρατικές επιθέσεις στη Τεχεράνη, την ευθύνη των οποίων ανέλαβε ο ISIS, αποτελούν την πρώτη φορά που η διαμάχη Σουνιτών και Σιιτών μεταφέρεται με όχημα το Ισλαμικό Κράτος στο Ιράν. Είναι επίσης η πρώτη φορά που τρομοκρατικοί πυρήνες της οργάνωσης κατορθώνουν να παρεισφρήσουν στη χώρα και να συνεργαστούν με τοπικούς πυρήνες, ώστε να σχεδιάσουν μια επίθεση τέτοιας κλίμακας. Στη Συρία το Ιράν και η Ρωσία έχουν συνδράμει σημαντικά στην υποχώρηση των δυνάμεων του ISIS, ενώ η κυρίαρχη άποψη που επικρατεί στη Τεχεράνη είναι ότι η επίλυση των ζητημάτων που γεννά ο σουνιτικός εξτρεμισμός θα εξασφαλιστεί αποκλειστικά με την στρατιωτική ήττα του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία και το Ιράκ.

Η χρηματοδότηση τρομοκρατικών οργανώσεων από το Ιράν έχει ερευνηθεί εκτεταμένα, αλλά ελάχιστη έμφαση έχει δοθεί στις προσπάθειες της Τεχεράνης να αντιμετωπίζει και να αποτρέπει τρομοκρατικές οργανώσεις που δρουν εναντίον της. Ωστόσο, εδώ και δεκαετίες, τρομοκρατικές οργανώσεις έχουν επιχειρήσει επιθέσεις μέσα στο Ιράν, αλλά η χώρα έχει αναπτύξει έναν αρκετά εξελιγμένο, αν και αδιαφανή και κρυπτικό μηχανισμό, για την καταπολέμηση της εγχώριας και της εξωτερικής τρομοκρατίας.

 Η επιχειρησιακή υπέρβαση του ISIS στο Ιράν σηματοδοτεί δυο σημαντικές εξελίξεις: αντίθετα με την κυρίαρχη άποψη, αν το Ισλαμικό Κράτος ηττηθεί στρατιωτικά στο μέτωπο της Συρίας και του Ιράκ θα εξακολουθήσει να λειτουργεί ως ένα διεθνές τρομοκρατικό δίκτυο που θα στραφεί σταδιακά όλο και πιο συντονισμένα και εκδικητικά απέναντι στα συμφέροντα και τα εδάφη του Ιράν. Μάλιστα, πυρήνες του ISIS ενδεχομένως να συνεργαστούν με διάφορα αποσχιστικά κινήματα και ομάδες ανταρτών που δρουν στις περιοχές του Μπαλουχιστάν, στο Κουρδιστάν αλλά και στη δυτική επαρχία του Κουζεστάν και οι οποίοι προσβλέπουν στην ευρύτερη αποσταθεροποίηση του Ιράν. Οι φόβοι της Τεχεράνης για αυξανόμενη δράση του ISIS γύρω αλλά και μέσα από τα σύνορα της ήταν άλλωστε ένας από τους κύριους λόγους (πέρα από τους στρατηγικούς ηγεμονικούς σχεδιασμούς) για τους οποίους η ανάμειξη της στη Συρία και το Ιράκ υπήρξε τόσο μεγάλη. Και ήταν οι αντίστροφοι λόγοι (δηλαδή η εμπλοκή του Ιράν) που τα περισσότερα αραβικά κράτη, κυρίως η Σαουδική Αραβία και ορισμένα κράτη του Κόλπου, ενδεχομένως στήριξαν σε ορισμένες φάσεις πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά οργανώσεις όπως το Μέτωπο al-Nusrah ή Αλ Κάιντα στο Ιράκ.

Επιπλέον, οι ιρανικές αντιτρομοκρατικές αρχές βρίσκονται όλο και πιο συχνά αντιμέτωπες με την αποτροπή πιο σύνθετων απειλών και παράνομων μυστικών δικτύων που δρουν σε κρίσιμες επαρχίες, όπως το Μπαλουχιστάν. Σε συνδυασμό με τα εσωτερικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα και αφορούν εσωτερικές διαμάχες ή αποσχιστικές τάσεις, ο κίνδυνος για το Ιράν να βυθιστεί βαθύτερα σε ένα πλέγμα απειλών συνδεδεμένων με την πορεία των εξελίξεων στη Συρία και το Ιράκ αυξάνεται. Αν αναλογιστούμε και την αλλαγή στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ απέναντι στο Ιράν σε συνδυασμό με την διεθνή απομόνωση του, τα οικονομικά προβλήματα και τις πρόσφατες εξελίξεις στον Περσικό Κόλπο με την κρίση με το Κατάρ είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η Τεχεράνη βρίσκεται υπό πίεση.

Τον Ιανουάριο του 2017 η σουνιτική οργάνωση Jaish Al-Adl πραγματοποίησε τρομοκρατική επίθεση στη πόλη Sarbaz του Μπαλουχιστάν, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας έναν μεγάλο αριθμό Ιρανών στρατιωτικών αξιωματούχων αλλά και μέλη των Φρουρών της Επανάστασης. Η τρομοκρατική επίθεση ακολούθησε έπειτα από σειρά άλλων, άκρως σοβαρών, επιθέσεων σαμποτάζ σε κρίσιμες ενεργειακές υποδομές του Ιράν. Επομένως, η κυρίαρχη θέση της Τεχεράνης ότι το ζήτημα του σουνιτικού εξτρεμισμού θα επιλυθεί με τη στρατιωτική ήττα του ISIS στο Ιράκ και τη Συρία διαψεύδεται από τις εξελίξεις. Η επίθεση στο κοινοβούλιο και στο μαυσωλείο του αγιατολάχ Χομεϊνί εμπεριέχει υψηλή συμβολική, πολιτική και επιχειρησιακή σημασία, γεγονός που θα πρέπει να στρέψει την προσοχή μας σε έναν ενδεχόμενο συνασπισμό ανάμεσα στον ISIS και σε σουνιτικές αποσχιστικές οργανώσεις με στόχο την αποσταθεροποίηση του Ιράν.


ΠΗΓΗ: http://www.huffingtonpost.gr/nikos-agouros/post_15192_b_16989884.html?utm_hp_ref=greece