Χτίζουν τέμενος στα Σκόπια οι Τούρκοι- επίσκεψη στην Άγκυρα ο Ζάεφ

O πρωθυπουργός της πΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία, μετά την πρόσκληση του Τούρκου ομολόγου του, Μπιναλί Γιλντιρίμ. Προφανώς η επίσκεψη σχετίζεται και με την κατασκευή μεγάλου τεμένους με τουρκική χορηγία, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2020. Σύμφωνα με το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu κατά τη διάρκεια επίσκεψης του Ζόραν Ζάεφ θα συζητήσουν διάφορα διμερή και περιφερειακά θέματα. Ειδικότερα, η ανακοίνωση του πρωθυπουργικού γραφείου τονίζει τους ισχυρούς δεσμούς των δύο χωρών τονίζοντας πως ένα από τα πιο θεμελιώδη στοιχεία του ισχυρού δεσμού μεταξύ των δύο χωρών είναι οι συμπατριώτες μας που ζουν στη “Μακεδονία”, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στην τουρκική γλώσσα. 

Παράλληλα, στην ανακοίνωση εκφράζεται ανοικτά η στήριξη της Άγκυρας στην προοπτική ένταξης των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, αναφέροντας χαρακτηριστικά για “την ειρήνη και τη σταθερότητα στη χώρα και τα Βαλκάνια”. Ωστόσο η επίσκεψη του Ζάεφ στην συγκεκριμένη συγκυρία, κάθε άλλο παρά “εθιμοτυπική” θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί, διότι σύμφωνα με ανακοίνωση του Anadolu στα Σκόπια αναμένεται να κατασκευασθεί μεγάλο τέμενος με την χορηγία της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας, η κατασκευή του οποίου εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί έως το 2020. 

Η Πρέσβειρα της Τουρκίας στα Σκόπια, Τουλίν Ερκάλ Καρά, επισκέφθηκε την τοποθεσία στην οποία αναμένεται να κατασκευασθεί το νέο τέμενος από την τούρκικη κρατική εταιρεία Komas A.Ş. Η Κάρα, η οποία συνοδευόταν στην εν λόγω επίσκεψη από τον Αναπληρωτή Πρέσβη, Mουράτ Σουμέρ, και από τον Σύμβουλο για θρησκευτικές υποθέσεις, Mουράτ Αλκάν, ενημερώθηκε από κρατικούς αξιωματούχους της ΠΓΔΜ για την κατασκευή του τεμένους και συνομίλησε με αρμόδιους που θα εμπλακούν στο εν λόγω έργο. 

Σύμφωνα με ανακοίνωση του τμήματος Θρησκευτικών Υποθέσεων της τουρκικής Πρεσβείας στα Σκόπια, το νέο τέμενος θα έχει τη δυνατότητα να φιλοξενήσει 3.500 άτομα, θα διαθέτει κλειστό χώρο στάθμευσης, βιβλιοθήκη, αίθουσες για συνεδριάσεις και σεμινάρια για το Κοράνι, καθώς και εμπορικά καταστήματα.

«Άνω Μακεδονία» με «Μακεδόνες» και χωρίς αλλαγή Συντάγματος...

Το σχέδιο του Συμφώνου που ο Κοτζιάς θα μεταφέρει συμβολικά στον Σλαβομακεδόνα ομόλογό του με ειδική πτήση είναι έτοιμο. Η επίσκεψη θα πραγματοποιηθεί όταν θα έχει ολοκληρωθεί η μετονομασία του αεροδρομίου των Σκοπίων, το οποίο –ας σημειωθεί– διαχειρίζεται τα τελευταία οκτώ χρόνια η τουρκική εταιρεία TAV. Οι δύο υπουργοί Εξωτερικών έχουν συμφωνήσει να συναντηθούν στις 15-16 Φεβρουαρίου, όπου αναμένεται να αρχίσει η διαπραγμάτευση με βάση το ελληνικό σχέδιο.

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ο δυτικός παράγοντας ασκεί παρασκηνιακά έντονες πιέσεις και προς τις δύο πλευρές με σκοπό να συμφωνήσουν το ταχύτερο δυνατόν. Αποτέλεσμα και αυτών των πιέσεων είναι ότι έχει επέλθει σύγκλιση όσον αφορά το όνομα. Αν και δεν υπάρχει ακόμα οριστική συμφωνία, το “Άνω Μακεδονία”, στη σλαβική εκδοχή του (Γκορναμακεντόνιγια), θεωρείται φαβορί. Η δήλωση Ζάεφ ότι αποδέχεται σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό αντανακλά ακριβώς τη σύγκλιση σ’ αυτό το όνομα.

Το κρίσιμο ζήτημα είναι το εύρος της χρήσης του. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, τα Σκόπια είναι διατεθειμένα να αποδεχθούν το όνομα αυτό για όλες τις διεθνείς χρήσεις κι όχι μόνο για τους διεθνείς οργανισμούς. Είναι διατεθειμένα να αποδεχθούν ότι αυτό θα είναι το όνομα που θα αναγράφεται στα διαβατήρια των πολιτών της FYROM. Η διαφωνία που παραμένει στο τραπέζι είναι η ελληνική θέση –έτσι όπως επανειλημμένως έχει εκφρασθεί από τον ίδιο τον πρωθυπουργό– για αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας.

Τις προηγούμενες ημέρες ο Ζάεφ αναφέρθηκε στην ελληνική απαίτηση και την απέρριψε. Έχει, μάλιστα, διαμηνύσει και στην Αθήνα και στις δυτικές κυβερνήσεις ότι δεν διαθέτει την ενισχυμένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία για να προβεί σε αλλαγή του Συντάγματος. Έχει διαμηνύσει πως ακόμα και εάν ο ίδιος το πρότεινε, μία τέτοια συμφωνία δεν θα περνούσε από το δημοψήφισμα, για τη διεξαγωγή του οποίου έχει δεσμευθεί.

Η αμφισημία του erga omnes

Σύμφωνα με πληροφορίες και από την Αθήνα και από τα Σκόπια, για να γεφυρωθεί το χάσμα, οι δύο πλευρές προσανατολίζονται στην εξής φόρμουλα: στο Σύμφωνο θα αναφέρεται με κάποια διατύπωση που δεν έχει ακόμα οριστικοποιηθεί πως η νέα ονομασία θα είναι για όλες τις χρήσεις. Το κρίσιμο ζήτημα είναι πως θα ερμηνεύσει η κάθε πλευρά το erga omnes. Η μεν Ελλάδα να το ερμηνεύει και για εσωτερική χρήση, η δε FYROM μόνο για διεθνή χρήση.

Για να μην προκύψει, λοιπόν, πρόβλημα στη συνέχεια, η διατύπωση πρέπει να είναι σαφής και να μην προτιμηθεί η διέξοδος της “διπλωματικής ασάφειας”. Αυτό που τελικώς θα έχει σημασία είναι αυτό που θα ισχύσει στην πραγματικότητα. Σε περίπτωση ασάφειας, λοιπόν, αυτό που θα ισχύσει στην πραγματικότητα θα είναι αυτό που θα αποφασίσουν τα Σκόπια κι όχι αυτό που θα λέει η Αθήνα.

Ένα δεύτερο ζήτημα είναι εάν το Σύμφωνο, ως διεθνής συμφωνία, κατισχύει του Συντάγματος ή όχι. Η τάση του διεθνούς δικαίου είναι ότι οι διεθνείς συμφωνίες κατισχύουν του εσωτερικού δικαίου. Αυτό σημαίνει ότι διεθνώς θα ισχύσει η νέα ονομασία. Για να υποχρεωθούν, όμως, τα Σκόπια να προσαρμόσουν το Σύνταγμά τους σ’ αυτά που θα έχουν υπογράψει, αυστηρή προϋπόθεση είναι ότι στο Σύμφωνο θα υπάρχει σχετική ρητή αναφορά.

Έχοντας ουσιαστικά εγκαταλείψει τον όρο για άμεση αλλαγή συνταγματικής ονομασίας, η ελληνική πλευρά επιδιώκει μία τέτοια αναφορά. Δεν είναι, όμως, δεδομένο πως θα το επιτύχει. Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είναι η φόρμουλα η αλλαγή του Συντάγματος να διασυνδεθεί με την ενταξιακή πορεία των Σκοπίων στην ΕΕ. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, επιδιώκει τις μέγιστες διεθνείς εγγυήσεις. Γι’ αυτό το Σύμφωνο θα κατατεθεί με σκοπό και να εγκριθεί με ψήφισμα από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Δεδομένου ότι δεν έχουν ακόμα οριστικοποιηθεί οι διατυπώσεις στο Σύμφωνο, είναι πρόωρο να γίνουν κατηγορηματικές κρίσεις. Όλα, ωστόσο, δείχνουν ότι το ζήτημα της ταυτότητας (το όνομα της εθνότητας και της γλώσσας) έχει μπει ουσιαστικά στο ράφι. Κι αυτό συνιστά στρατηγικής σημασίας υποχώρηση της Αθήνας.

Δήμαρχος Σκοπίων: Ο Μ. Αλέξανδρος μπήκε στην ιστορία μας την τελευταία 10ετία

Ο Πέτρε Σιλέγκοφ, συνεργάτης του πρωθυπουργού Ζάεφ, σημείωσε πως όταν μιλά κάποιος για τέτοιου είδους εθνότητες, κράτη και λαούς, αναφέρεται στα τελευταία τριακόσια χρόνια, δηλαδή δύο χιλιετίες μετά τη ζωή του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

«Ο Μέγας Αλέξανδρος δεν ήταν ποτέ κομμάτι της κανονικής ιστορίας μας, εντάχθηκε στην ιστορία μας τα τελευταία δέκα χρόνια» τονίζει ο δήμαρχος των Σκοπίων και στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ, Πέτρε Σιλέγκοφ.

Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Documento, ο κ. Σιλέγκοφ σημείωσε πως όταν μιλά κάποιος για τέτοιου είδους εθνότητες, κράτη και λαούς, αναφέρεται στα τελευταία τριακόσια χρόνια, ενώ ο Μέγας Αλέξανδρος υπήρξε δυο χιλιάδες τριακόσια πριν.

Προσέθεσε πως ο ίδιος προτιμά να βλέπει τον Μ. Αλέξανδρο περισσότερο ως τον ηγέτη που εκπολίτισε όλο τον κόσμο.

ΠΗΓΕΣ: http://mignatiou.com/2018/02/chtizoun-temenos-sta-skopia-i-tourki-diimeri-episkepsi-stin-agkira-o-zaef/
https://slpress.gr/ethnika/anw-makedonia-me-makedones-kai-choris-allagi-syntagmatos/
http://www.skai.gr/news/greece/article/366639/dimarhos-skopion-o-m-alexandros-bike-stin-istoria-mas-tin-teleutaia-10etia/