Το κρανίο των Πετραλώνων, 60 χρόνια μετά την ανακάλυψη του 

 

Αν όχι το σημαντικότερο, αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα ευρήματα της παλαιοντολογίας και της παλαιοανθρωπολογίας στη χώρα μας, προσελκύοντας κορυφαίους επιστήμονες από κάθε πλευρά του πλανήτη. Το κρανίο του ανθρώπου των Πετραλώνων, βρέθηκε στο ομώνυμο σπήλαιο πριν από 60 χρόνια και ακόμη και σήμερα συνεχίζει να προκαλεί το διεθνές ενδιαφέρον, δίνοντας καίριες πληροφορίες για την εξέλιξη του προϊστορικού ανθρώπου.


Από την στιγμή της ανακάλυψης του τον Σεπτέμβριο του 1960 από κατοίκους των Πετραλώνων, έχουν λεχθεί και γραφεί πάρα πολλά, τόσο για το σπήλαιο όσο και για το κρανίο, με την επιστημονική κοινότητα να διχάζεται, κυρίως όσον αφορά στη χρονολόγηση του.

Πλέον, με τις σύγχρονες μεθόδους χρονολόγησης, κατατάσσεται γύρω στα 200.000 χρόνια πριν, με τη μελέτη των μορφολογικών του χαρακτηριστικών – μέσω και της σύγκρισης με ευρήματα σε άλλες περιοχές του κόσμου – να μπορεί προσφέρει νέα πολύ σημαντικά συμπεράσματα για την εξέλιξη του ανθρώπου.

Το κρανίο φέρεται να ανήκει σε άτομο, η ηλικία του οποίου προσδιορίστηκε σε διάφορες ηλικίες από διαφορετικούς επιστήμονες, με την πιο πιθανή, σύμφωνα με τον Stringer (1983), να είναι τα 20-25 χρόνια.

Για το πιο πολύτιμο εύρημα που έχει να παρουσιάσει ο ελληνικός χώρος, κάνει λόγο μιλώντας στο GRTimes.gr, η Ευαγγελία Τσουκαλά, Καθηγήτρια Γεωλόγος-Βιολόγος, Δρ. Παλαιοντολογίας και διευθύντρια του Μουσείου Γεωλογίας – Παλαιοντολογίας – Παλαιοανθρωπολογίας του ΑΠΘ.

Η κα. Τσουκαλά, που αφιέρωσε πολλά χρόνια μελέτης στα ευρήματα του σπηλαίου των Πετραλώνων, πολλά από τα οποία φυλάσσονται στο μουσείο που διευθύνει, επισημαίνει μεταξύ άλλων πως η σημασία του κρανίου έγκειται και στο γεγονός ότι είναι από τα πιο πλήρη που έχουν βρεθεί, παρέχοντας πολλές πληροφορίες.

Η ίδια τονίζει πως από το 1969 που ανακαλύφθηκε το σπήλαιο των Πετραλώνων, το ΑΠΘ έχει συνδράμει με όλες του τις δυνάμεις στη μελέτη και την αξιοποίηση των στοιχείων που βρέθηκαν, κάνοντας γνωστά τα ευρήματα με εγκυρότητα στη διεθνή κοινότητα, με  δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά.

Κάνει δε γνωστό, πως τον ερχόμενο Μάιο, το ΑΠΘ αναμένεται να γιορτάσει τα 60 χρόνια από την ανακάλυψη του κρανίου των Πετραλώνων, στη διάρκεια σχετικής εκδήλωσης.

Τόσο το κρανίο του ανθρώπου των Πετραλώνων, όσο και πολλά άλλα ευρήματα από προϊστορικά ζώα που είχαν βρεθεί στο σπήλαιο, φυλάσσονται στο Μουσείο Γεωλογίας – Παλαιοντολογίας – Παλαιοανθρωπολογίας του ΑΠΘ. Το μουσείο είναι επισκέψιμο κάθε Πέμπτη πρωί, εκτός αργιών, σε ομάδες σχολείων ή ενηλίκων.

Να σημειωθεί πως στο σπήλαιο βρέθηκαν μεταξύ άλλων, απολιθωμένα οστά από αρκούδα των σπηλαίων, αρκούδα του Ντένιγκερ, λιοντάρι των σπηλαίων, ύαινα του Περιέρ, ύαινα των σπηλαίων, λύκο, αγριόγατα, άγριο άλογο, ρινόκερο, βίσωνα, άγριο ταύρο κτλ. Συνολικά, 22 διαφορετικά είδη μεγάλων θηλαστικών που ανήκουν σε 8 οικογένειες.

Κλειστό έως τον Ιούνιο του 2022 το σπήλαιο των Πετραλώνων

Το Σπήλαιο Πετραλώνων παραμένει κλειστό από πέρυσι, λόγω της έναρξης των εργασιών της συγχρηματοδοτούμενης πράξης «Ανάδειξη σπηλαίου Πετραλώνων και αναβάθμιση των υποδομών του» στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κεντρική Μακεδονία 2014-2020».

Με βάση την απάντηση που έδωσε το υπουργείο Πολιτισμού σε σχετική ερώτηση που είχε καταθέσει η βουλευτής Χαλκιδικής του ΣΥΡΙΖΑ Κυριακή Μάλαμα, η λειτουργία του σπηλαίου έχει ανασταλεί για το κοινό μέχρι το πέρας των εργασιών, το οποίο τοποθετείται στα τέλη Ιουνίου του 2022.

«Κατανοώντας, ωστόσο, τις δυσμενείς, έστω και προσωρινά, επιπτώσεις της αναστολής αυτής στην εθνική και τοπική οικονομία, οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου θα καταβάλλουν προσπάθειες για την ταχύτερη δυνατή περάτωση των εργασιών αναβάθμισης και την απόδοση του αρχαιολογικού χώρου του σπηλαίου Πετραλώνων στο κοινό» ανέφερε το υπουργείο.

Σύμφωνα με την κα. Μάλαμα, λόγω της σημασίας που έχει για την τοπική οικονομία και όχι μόνο, η αποκατάσταση της επισκεψιμότητας του Σπηλαίου των Πετραλώνων, «θα πρέπει να συμβάλλουμε όλοι, με όλες μας τις δυνάμεις, ώστε να καταστεί εφικτή η ολοκλήρωση των εργασιών πριν από το 2022, με στόχο να μην απολέσει η τοπική κοινωνία την οικονομική της δυναμική και να μην μείνει το Σπήλαιο κλειστό για ακόμη 3 σεζόν”.


ΠΗΓΗ: grtimes