12 Νοεμβρίου 1912 - Ο άγνωστος τορπιλισμός της τουρκικής κανονιοφόρου “Τραπεζούντα” στις Κυδωνιές

Στη διάρκεια του πολέμου, στο λιμάνι της Σμύρνης είχαν αποκλειστεί η θωρακοβάρις «Μουΐν Ζαφέρ» και ένα Τορπιλοβόλο, και στο λιμάνι των Κυδωνιών (Αϊβαλί) η Κανονιοφόρος «Trabzon». Μετά το κατόρθωμα του Βότση, τα σκάφη αυτά ήταν συνεχώς στο μυαλό των Κυβερνητών των άλλων Τορπιλοβόλων μας. Η κακοκαιρία της 9ης Νοεμβρίου σκόρπισε τα μικρά πλοία που έφευγαν από τη Λέσβο σε διάφορα αγκυροβόλια. Το Τορπιλοβόλο «14» με Κυβερνήτη τον Υποπλοίαρχο Νικόλαο Αργυρόπουλο, παλαιό Μακεδονομάχο, είχε καταφύγει στον Όρμο της Πέτρας. Το Αϊβαλί δεν ήταν μακριά … 

Στο μεταξύ, η τουρκική Κανονιοφόρος είχε αλλάξει θέση, υπό τον φόβο ελληνικής επίθεσης. Οι Τουρκικές εκτιμήσεις για επικείμενη επίθεση από το Αντιτορπιλικό «Βέλος» έκαναν τον Κυβερνήτη της «Trabzon», Ομέρ Μπαχρή Εφέντη, να μετακινήσει το πλοίο του στον όρμο Αγίου Νικολάου, που ήταν πιο αβαθής και πιο στενός. Αυτό διευκόλυνε τον Αργυρόπουλο, που είχε ήδη ετοιμάσει το σχέδιό του, που ήταν να πλησιάσει το εχθρικό πλοίο, να ανοίξει πυρ εναντίον του με τα ταχυβόλα του και να προσπαθήσει να αιχμαλωτίσει ή να σκοτώσει το πλήρωμα στέλνοντας ένα μικρό Άγημα. Ήθελε δηλαδή να κάνει «ρεσάλτο», στα πρότυπα του 1821!

Παρ’ όλο που δεν βοηθούσε η κακοκαιρία, ούτε η πανσέληνος, το «14» ξεκίνησε. Η τύχη ήταν με το μέρος του Αργυρόπουλου, καθώς πλέοντας συνάντησε μικρό ψαροκάικο, που ο κυβερνήτης του Στρελίγγος δέχτηκε να βοηθήσει, κάνοντας τον πλοηγό. Καθώς το Τορπιλοβόλο πλησίαζε το στόχο του έγινε αντιληπτό από τους Τούρκους σκοπούς. Αλλά αυτοί αντί να σημάνουν συναγερμό και να προβάλλουν αντίσταση, το εγκατέλειψαν κακήν κακώς. Το «14» έριξε μια βολή κατά του εχθρικού σκάφους και σε λίγο άραξε δίπλα του και το Άγημα πήδηξε πάνω στην κανονιοφόρο. Οι περισσότεροι ήταν οπλισμένοι με περίστροφα, εκτός από τον μάγειρο Μενδρινό που κρατούσε ένα μεγάλο χασαπομάχαιρο και τον γιγαντόσωμο θερμαστή Ραΐση που κρατούσε ένα σιδερολοστό! Το Άγημα όρμησε χωρισμένο σε τρεις ομάδες, και σύντομα κατάλαβαν ότι το πλήρωμα είχε φύγει, έχοντας πρώτα ανοίξει τους κρουνούς αυτοβύθισης στο μηχανοστάσιο. Η πόρτα του καρρέ των Αξιωματικών ήταν κλειδωμένη, και καθώς οι επιδρομείς προσπάθησαν να την ανοίξουν ακούστηκε από μέσα μια πιστολιά. Ο Αργυρόπουλος έδωσε εντολές να σταματήσουν την εισροή υδάτων και να ρυμουλκήσουν την κανονιοφόρο. Αλλά η προσπάθεια αυτή ήταν πολύ δύσκολη και στο μεταξύ άρχισαν να δέχονται πυροβολισμούς από Τούρκους στην ακτή. Το Άγημα διατάχθηκε να επιστρέψει στο «14» προς αποχώρηση. Φεύγοντας, ο Ύπαρχος Κονιάλης πήρε μαζί του τη σημαία του εχθρικού πλοίου, έναν πίνακα με το όνομά της και επιγραφές με ρητά από το Κοράνι.

Καθώς το «14» απομακρυνόταν, έριξε μία τορπίλη, επιταχύνοντας την βύθιση της «Τραμπζόν», που πήρε μαζί της και δύο έντιμους Αξιωματικούς. Τον Κυβερνήτη της Ομέρ Μπαχρή (ο οποίος λίγες ώρες πριν είχε παραθέσει δείπνο σε Έλληνες προύχοντες της περιοχής, κατά τη διάρκεια του οποίου είχε εκφραστεί κολακευτικά για τις ικανότητες των Ελλήνων Ναυτικών!), που ήταν κλεισμένος στο καρρέ των Αξιωματικών και τον Α’ Μηχανικό, αυτόν που είχε πυροβολήσει. Καθώς το «14» έβγαινε από τον Κόλπο των Κυδωνιών, πέρασε σχεδόν δίπλα από ένα φυλάκιο, από το οποίο ρίχτηκαν πυροβολισμοί χωρίς αποτέλεσμα. Το Υπουργείο Ναυτικών συνεχάρη τον Αργυρόπουλο και το πλήρωμά του, αλλά η επιτυχία δεν πήρε την έκταση αυτής του Βότση, καθώς έγινε σε μια εποχή που οι ελληνικές επιτυχίες αποτελούσαν πλέον ρουτίνα! Τα μέλη του τουρκικού πληρώματος που εγκατέλειψαν το σκάφος τους πέρασαν από Ναυτοδικείο και καταδικάστηκαν σε θάνατο.

ΠΗΓΗ: cognoscoteam