Πυθέας ο Μασσαλιώτης - ο θαλασσοπόρος από την αρχαιοελληνική Φώκαια, που έφτασε ως τον αρκτικό κύκλο και είδε τον ήλιο που δεν έδυε ποτέ. Ταξίδεψε στη μυστηριώδη και παγωμένη Θούλη σε αναζήτηση κασσίτερου και εμπορικών δρόμων
Η Μασσαλία την εποχή του Πυθέα (380 – 310 πΧ) ήταν ένα μεγάλο εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο στην ανώτερη ακμή του. Η διανομή σκλάβων και κρασιού την κατέστησαν ως μια από τις δυνατές Μεσογειακές πόλεις. Ήταν μια πόλη υπόδειγμα, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη.
Στις καλές σχέσεις με τους γείτονές της Κέλτες, Ίβηρες και Ρωμαίους οφείλεται η μακροημέρευση και η ευμάρειά της. Στον κλιμακούμενο ανταγωνισμό με τα φοινικικά συμφέροντα της Καρχηδόνας οφείλεται η ανάγκη να ξεπεράσει τα όρια του τότε γνωστού κόσμου προς αναζήτηση ασφαλών εμπορικών δρόμων και σπάνιων προϊόντων. Συγκεκριμένα κασσίτερου και ήλεκτρου.
Ο Πυθέας, με την ιδιότητα του γεωγράφου και του αστρονόμου, ήταν ο πιο κατάλληλος για να χαρτογραφήσει μια θαλάσσια διαδρομή.
Ο κασσίτερος έβρισκε χρήση τόσο στην προσοδοφόρα οπλοποιία όσο και στην τέχνη, με χαρακτηριστικό παράδειγμα, τα μπρούτζινα χυτά αγάλματα της κλασσικής και της ελληνιστικής εποχής. Χρησιμοποιούταν επίσης για μαγειρικά σκεύη καθώς και για την δημιουργία καθρεπτών.
Οι Μασσαλιώτες τον αντάλλασσαν με άλλα προϊόντα τους από τις Κασσιτερίδες νήσους, δηλαδή από τα νησιά και τις ακτές της Βρετανίας.
Το ήλεκτρον (κεχριμπάρι) ήταν ένα πολύτιμο υλικό που χρησιμοποιούταν στην κοσμηματοποιία και βρισκόταν στην Βαλτική.
Η ανάγκη για ανεφοδιασμό αυτών των δύο προϊόντων ήταν που έσπρωξε τον Πυθέα σε άγνωστα νερά, πολύ κοντά όπως εικάζεται, στον Αρκτικό κύκλο. Την ίδια περίοδο ο συμπατριώτης του, Ευθυμένης, πραγματοποίησε ταξίδι νότια, στις αφρικανικές ακτές.
Ο Πυθέας, με την ιδιότητα του γεωγράφου και του αστρονόμου, ήταν ο πιο κατάλληλος για να χαρτογραφήσει μια θαλάσσια διαδρομή.
Από το έργο του, “Περί Ωκεανού”, του οποίου μόνο αποσπάσματα σώζονται, φαίνεται ότι ως ένα βαθμό, τα κατάφερε. Οι ικανότητές του άλλωστε, φαίνονται και από τον υπολογισμό της περιμέτρου της Βρετανίας, η οποία απέκλειε ελάχιστα από την πραγματική.
Όσο για την γνωστή και μυστηριώδη Θούλη, η οποία τοποθετείται βορειότερα των Βρετανικών νήσων και είναι το έσχατο μέρος του κόσμου, μόνο εικασίες μπορούν να γίνουν για το αν πρόκειται για την Νορβηγία, τις Νήσους Φερόες ή την Ισλανδία. Οι κάτοικοι της πάντως, πίνουν ένα ποτό από μέλι και σιτάρι και η μεγαλύτερη μέρα διαρκεί είκοσι ώρες. Όσο για τη θάλασσα, σε εκείνη τη περιοχή, ξέρουμε ότι “δεν είναι σκληρός πάγος, δεν είναι νερό, δεν είναι αέρας”.
Το μόνο σίγουρο, είναι ότι η εμπορική εξάπλωση υπήρξε ανέκαθεν κινητήριος δύναμη για τέτοιου είδους εγχειρήματα και το άγαλμα του Πυθέα έξω από το χρηματιστήριο της Μασσαλίας, εκτός από τουριστικό αξιοθέατο, αποτελεί και μια όμορφη υπενθύμιση.
Ο Στράβων και ο Πολύβιος αμφιβάλουν για το αν ο Πυθέας έκανε πραγματικά το ταξίδι που περιγράφει. Στην Μασσαλία πάντως τον τιμούν με άγαλμα έξω από το χρηματιστήριο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου