Η πρώτη απελευθέρωση της Κορυτσάς 

Ο ελληνικός στρατός εισέρχεται τις πρώτες πρωϊνές ώρες στην Κορυτσά μετά την εκδίωξη των τουρκικών δυνάμεων κατά τον Α’ Βαλκανικό πόλεμο. Η κατάληψη της πόλης κρίθηκε σκόπιμη για να μην ενισχύσουν την φρουρά των Ιωαννίνων υποχωρούντα τουρκικά τμήματα από το μέτωπο με τη Σερβία. Η δύναμη των Τούρκων υπολογιζόταν σε 12.000 άνδρες περίπου.

Η απελευθέρωση της πόλης έγινε έπειτα από επιχειρήσεις της Ελληνικής Στρατιάς από τα ανατολικά. Μετά την απελευθέρωση και οχύρωση της Θεσσαλονίκης, η ελληνική Στρατιά Θεσσαλίας αναδιοργανώθηκε: τρεις Μεραρχίες της και ένα Σύνταγμα Ιππικού αποσπάστηκαν και αναχώρησαν για τα δυτικά για να ολοκληρώσουν την εκκαθάριση των τουρκικών τμημάτων, βορειοδυτικά της Θεσσαλονίκης και να ενωθούν με τη Στρατιά Ηπείρου πέρα από την Πίνδο. Η τελευταία αποτελείτο ουσιαστικά από μία μόνο Μεραρχία (VIII Πεζικού) ενισχυμένη με τάγματα Ευζώνων και μονάδων ορειβατικού πυροβολικού. Η δράση της στην Ήπειρο ήταν περιορισμένη αλλά αν και σε δευτερεύον μέτωπο σε σχέση με τη Θεσσαλία, τα όρια των δυνατοτήτων της είχαν γίνει παραπάνω από εμφανή.

Οι νέες δυνάμεις κινούμενες μέσω Έδεσσας και Άρνισσας συγκρούστηκαν με τουρκικά τμήματα στην περιοχή της Κέλλης και τα απώθησαν. Μέσα σε μερικές μέρες εισήλθαν στη Φλώρινα και στην Καστοριά και συνέχισαν τον αγώνα προς τα δυτικά. Μετά από νέο αγώνα στο Σμαρδέσι (σημ. Κρυσταλλοπηγή) και στη Βίγλιστα της Βορείου Ηπείρου, ο ελληνικός στρατός μπήκε στην πόλη της Κορυτσάς και την επομένη οχύρωσε τις θέσεις του ενώ τμήματα προωθήθηκαν μέχρι το Λιασκοβίκιο (Λεσκοβίκι).

Οι τουρκικές δυνάμεις της περιοχής αποσύρθηκαν και εκμεταλλευόμενες τον ανοιχτό δρόμο προς το νότο, ενώθηκαν με τη φρουρά των Ιωαννίνων, όπου η Στρατιά Ηπείρου προσπαθούσε ακόμα ανεπιτυχώς να εκπορθήσει το οχυρό του Μπιζανίου. Στις 29 Νοεμβρίου/12 Δεκεμβρίου ισχυρή τουρκική επίθεση κατά των ελληνικών δυνάμεων στην περιοχή της Κορυτσάς αποκρούστηκε με επέμβαση του 1ου Συντάγματος Ιππικού, τις 3η και 6η και απόσπασμα της 5ης Μεραρχιών Πεζικού, που με ορμητική επίθεση την 5η/18η Δεκεμβρίου ανέτρεψαν τους Τούρκους και τους καταδίωξαν προς τον Μοράβα.

ΠΗΓΗ: https://military-history.gr/1912-12-19-korytsa-first-liberation/