Σκανδιναβοί πολεμιστές ως μισθοφόροι των Βυζαντινών
Ανάμεσα στα μισθοφορικά στρατεύματα που χρησιμοποίησαν οι Βυζαντινοί Αυτοκράτορες για το πεδίο της μάχης, ήταν και το φημισμένο τάγμα των Βαράγγων. Το τάγμα αυτό αποτελούνταν από πολεμιστές σκανδιναβικής καταγωγής, που όμως κατοικούσαν στα εδάφη της σημερινής Ρωσίας.
Η απαρχή της ενίσχυσης του βυζαντινού στρατού με Σκανδιναβούς μισθοφόρους έγινε στα χρόνια της βασιλείας του Βασίλειου Β΄, εποχή που η Αυτοκρατορία βρισκόταν σε εμφύλια διαμάχη. Τότε, ο ηγεμόνας του Κιέβου Βλαδίμηρος απέστειλε στην Κωνσταντινούπολη ένα σώμα 6.000 Βαράγγων για να ενισχύσουν τον Βασίλειο Β΄ εναντίον των επαναστατών Βάρδα Φωκά και Βάρδα Σκληρό. Ο Βασίλειος Β΄ με τη σημαντική βοήθεια των Σκανδιναβών μισθοφόρων κατόρθωσε να υποτάξει τους επαναστάτες και να γίνει ο κυρίαρχος της Αυτοκρατορίας. Έτσι, λοιπόν, ο αυτοκράτορας εκτιμώντας αφενός τις ικανότητες των Βαράγγων πολεμιστών, αφετέρου δε λόγω της καχυποψίας του απέναντι στους ντόπιους στρατιώτες, εγκατέστησε στην Κωνσταντινούπολη τους Βαράγγους ως προσωπική αυτοκρατορική φρουρά.
Το επίλεκτο τάγμα των Βαράγγων
Από τον 10ο αιώνα έως και την κατάληψη της Βασιλεύουσας από τους Λατίνους,οι Βάραγγοι αποτέλεσαν το πιο επίλεκτο μισθοφορικό σώμα, που αποκόμιζε το μεγαλύτερο μερίδιο από τα λάφυρα σε σχέση με τους άλλους στρατιώτες.
Αυτοί οι Σκανδιναβοί πολεμιστές αποκαλούνταν Βάραγγοι αλλά και πελεκυφόροι, καθώς από τον ώμο τους κρεμόταν ένας χαρακτηριστικός σκανδιναβικός πέλεκυς. Υπηρέτησαν κυρίως στο πεζικό, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις αξιοποιήθηκαν και σε ναυμαχίες, αφού οι Σκανδιναβοί ήταν αρκετά εξοικειωμένοι με τη θάλασσα.
Το σώμα των Βαράγγων ήταν χωρισμένο σε τάγματα των 500 αντρών. Ασφαλώς, έδρα του σώματος ήταν η Κωνσταντινούπολη εκτελώντας χρέη φρουράς του Αυτοκράτορα, αλλά ταυτόχρονα υπήρχαν και σώματα Βαράγγων που στρατοπέδευαν έξω από την πόλη, στη Βιθυνία και στο θέμα Θρακησίουπροκειμένου να περιφρουρούν και άλλες πόλεις ή να χρησιμοποιούνται ως πεζοναύτες.
Από το σώμα των Βαράγγων ο πιο γνωστός ήταν ο Harald Sigurdsson, ο βασιλιάς της Νορβηγίας, που υπηρέτησε το βυζαντινό στρατό το διάστημα 1034-1043, λαμβάνοντας για τις υπηρεσίες του μεγάλες αμοιβές, τίτλους και αξιώματα.
Ο πολεμικός εξοπλισμός των Σκανδιναβών μισθοφόρων
Οι Βάραγγοι ή πελεκυφόροι έφεραν έναν βαρύ σιδερένιο μονόστομο πέλεκυ, τον Δανέζικο. Το χαρακτηριστικό αυτό όπλο τους είχε μήκος στειλεού 1-1.20μ. και κεφαλή μήκους περίπου 30εκ. Ακόμη, ο επιθετικός εξοπλισμός τους συνοδευόταν από ένα ξίφος σκανδιναβικού τύπου με βαθιά μονόστομη ή αμφίστομη λεπίδα, όπως επίσης από δόρατα και ακόντια. Ο αμυντικός εξοπλισμός τους αποτελούταν από αλυσιδωτή πανοπλία, γάντια, ατσάλινα κράνη και ασπίδα. Οι ασπίδες τους ήταν διακοσμημένες με γεωμετρικά μοτίβα στην περίμετρο και ζωικές μορφές στην κύρια επιφάνεια, με δράκοντες ή το κοράκι, το ιερό δηλαδή πτηνό του θεού Οντίν και σύμβολο των Βίκινγκς. Στις βυζαντινές πηγές αναφέρεται πως οι Βάραγγοι πολεμούσαν με μεγάλη ανδρεία και μανία, μεθυσμένοι από την έξαψη της μάχης.
Αναμφισβήτητα, οι υπηρεσίες που προσέφεραν στο βυζαντινό στράτευμα ήταν καθοριστικής σημασίας σε πολλές μάχες ενάντια σε εξωτερικούς εχθρούς της Αυτοκρατορίας, όπως οι Νορμανδοί, οι Σέρβοι, οι Τούρκοι και οι Πετσενέγκοι.Αλλά και κατά τη διάρκεια της Δ΄ Σταυροφορίας το 1203-1204 το σώμα των Βαράγγων προέβαλε ισχυρή αντίσταση στις επιθέσεις των Λατίνων, χωρίς όμως να καταφέρουν να αποτρέψουν την Άλωση της Βασιλεύουσας.
Μετά το 1204, οι Βάραγγοι συνέχισαν να υπηρετούν στην αυλή της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας, όπως και αργότερα τους Παλαιολόγους που κυρίευσαν πάλι την Κωνσταντινούπολη. Όμως, εκείνη την εποχή οι αρμοδιότητες των επίλεκτων μισθοφόρων περιορίστηκαν μόνο σε τελετουργικά καθήκοντα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου