O θάνατος ενός άστρου

Τα απομεινάρια ενός άστρου που έγινε σουπερνόβα και «πέθανε» με μια τεράστια έκρηξη απαθανάτισε το διαστημικό τηλεσκόπιο «James Webb» σε μια φωτογραφία που κόβει την ανάσα. Το άστρο ήταν η Κασσιόπη Α  και βρισκόταν στον αστερισμό της Κασσιόπης σε απόσταση περίπου 11.000 έτη φωτός από την Γη. Τα απομεινάρια του εκτείνονται σε εύρος περίπου 10 ετών φωτός, ως προς την γήινη προοπτική. Υπολογίζεται ότι το φως από την έκρηξη του σουπερνόβα έφτασε για πρώτη φορά στη Γη την δεκαετία του 1690.

Η φωτογραφία του «Webb» με την κάμερα NIRCam καταγράφει σε όλο της το μεγαλείο την έκρηξη που αποτέλεσε το κύκνειο άσμα του άστρου.

«Με την ανάλυση της NIRCam, μπορούμε πλέον να δούμε πώς το ετοιμοθάνατο αστέρι κομματιάστηκε τελείως όταν εξερράγη, αφήνοντας πίσω του νήματα παρόμοια με μικροσκοπικά θραύσματα γυαλιού. Είναι πραγματικά απίστευτο μετά από τόσα χρόνια μελέτης της Κασσιόπης Α να μπορούμε να παρατηρήσουμε αυτές τις λεπτομέρειες, οι οποίες μας παρέχουν μια διαφοροποιημένη εικόνα για το πώς εξερράγη αυτό το αστέρι», λέει ο Ντάνι Μιλισάβλιεβιτς, αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο Purdue που ηγήθηκε της έρευνας, σε δήλωση της NASA. «

Τα άστρα καίγονται με σύντηξη, η οποία ωθεί την ενέργεια από τον πυρήνα τους προς το εξωτερικό. Αλλά όταν γερνούν, τα γιγάντια αστέρια ξεμένουν από καύσιμα και η βαρύτητα κατακλύζει την εξωτερική ώθηση της σύντηξης. Το αστέρι καταρρέει σε μια έκρηξη που εκτοξεύει τα υλικά του στο διάστημα. Βαριά στοιχεία στο σύμπαν σχηματίζονται συχνά κατά τη διάρκεια των εκρήξεων σουπερνόβα.

Το φως από την έκρηξη της Κασσιόπης Α έφτασε στη Γη πριν από περίπου 340 χρόνια. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι στις πρώτες μέρες του, το αστέρι που προκάλεσε την έκρηξη είχε μάζα 16 φορές μεγαλύτερη από αυτή του ήλιου, αλλά συρρικνώθηκε σε περίπου πέντε φορές το μέγεθος του ήλιου πριν εκραγεί. Δεδομένου ότι η έκρηξη συνέβη χιλιάδες έτη φωτός από τη Γη, χρειάστηκαν χιλιάδες χρόνια για να φτάσει το φως της σε εμάς.

Τα προηγούμενα χρόνια διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer, το Παρατηρητήριο ακτινών X Chandra και άλλα τηλεσκόπια είχαν απεικονίσει ό,τι απέμεινε από την Κασσιόπη Α. Η μελέτη του Chandra αποκάλυψε τις ποσότητες των διαφορετικών στοιχείων που παράγονται από την έκρηξη. Το σουπερνόβα έχει φτύσει 10.000 φορές τη μάζα της Γης σε θείο, 20.000 φορές τη μάζα της Γης σε πυρίτιο, 70.000 γήινες μάζες σιδήρου και ένα εκατομμύριο γήινες μάζες οξυγόνου.

Η NIRCam του Webb ανιχνεύει μήκη κύματος φωτός που είναι ευρύτερα από το ορατό φως και επομένως δεν μπορούν να τα δει το ανθρώπινο μάτι. Έτσι, για να συνθέσουν τη νέα εικόνα, οι ερευνητές μετέφρασαν το υπέρυθρο φως σε διαφορετικά χρώματα.

Οι φωτεινές πορτοκαλί και ανοιχτό ροζ περιοχές στη νέα εικόνα αντιπροσωπεύουν το εσωτερικό κέλυφος του σουπερνόβα και αποτελούνται από θείο, οξυγόνο, αργόν και νέον από το αστέρι. Η σκόνη και τα μόρια, τα οποία κάποια στιγμή θα σχηματίσουν νέα αστέρια βρίσκονται σε αυτό το αέριο μείγμα.

Στη νέα εικόνα βλέπουμε και κάτι που μοιάζει με καπνό και περικλείει το εσωτερικό της έκρηξης. Αυτό το όριο υποδηλώνει το σημείο που η έκρηξη του σουπερνόβα συγκρούεται με περιβάλλον υλικό που δεν είναι αρκετά καυτό ώστε να ανιχνευθεί στο εγγύς υπέρυθρο.

Με αυτή τη νέα ματιά στην Κασσιόπη Α το «Webb» απαθανάτισε ένα άλλο συναρπαστικό χαρακτηριστικό: Μια μάζα που εμφανίζεται κάτω δεξιά στην εικόνα είναι ένα παράδειγμα φωτεινής ηχούς, όπου το φως από το σουπερνόβα θερμαίνει πολύ μακρινή σκόνη. Καθώς αυτή η σκόνη κρυώνει, λάμπει. Αυτή η φωτεινή ηχώ, με το παρατσούκλι «Baby Cas A, βρίσκεται περίπου 170 έτη φωτός πίσω από το κύριο απομεινάρη του άστρου.

Η Κασσιόπη Α σε σχέση με τον Ήλιο

Η εικόνα της Κασσιόπης Α είναι ό,τι εντυπωσιακότερο έχουμε δει από τα απομεινάρια ενός άστρου που πέθανε. Η πλειονότητα των επιστημόνων συμφωνεί ότι ο Ήλιος μας δεν θα έχει παρόμοια μοίρα. Το μέγεθος του δεν είναι αρκετό για να μετατραπεί σε σουπερνόβα. Όταν πλησιάζει στον θάνατο του θα γίνει ένα κόκκινος νάνος που θα «καταπιεί» τους κοντινούς του πλανήτης (η Γη είναι μέσα σε αυτούς) και σταδιακά θα εξασθενίσει μέχρι να σβήσει και να γίνει ένα παγωμένος βράχος. 

ΠΗΓΗ: https://www.janus.gr/2023/12/o-james-webb.html

ο Firefox ανοίγει κανονικά τα σχόλια του Disqus, αρκεί να κάνετε το εξής: 

-Στον Firefox (απο υπολογιστή) επιλέγουμε: Ρυθμίσεις ---> απόρρητο και ασφάλεια ---> "Ενεργοποίηση λειτουργίας μόνο HTTPS σε όλα τα παράθυρα"

-Στον Firefox (απο κινητό) επιλέγουμε: Ρυθμίσεις ---> απόρρητο και ασφάλεια ---> "λειτουργία «Μόνο HTTPS» ενεργή σε όλες τις καρτέλες" 

-Στον Chrome (απο υπολογιστή και απο κινητό) επιλέγουμε: Ρυθμίσεις ---> απόρρητο και ασφάλεια ---> "Να χρησιμοποιούνται πάντα ασφαλείς συνδέσεις - Αναβάθμιση των πλοηγήσεων σε HTTPS και ειδοποίηση πριν τη φόρτωση ιστοτόπων που δεν το υποστηρίζουν."

Ο Chrome έχει ακόμα πρόβλημα, έστειλα σχετικό μήνυμα και στη Google μήπως το διορθώσουν. Μέχρι τότε μπορείτε να μπαίνετε και απευθείας στα σχόλια της Ατλαντίδας απο εδώ https://disqus.com/home/forums/apanemo-limani/?l=el