Ο άνθρωπος που δεν κοιμήθηκε για 11 μέρες και 24 λεπτά

 

Στα 17 του ο Ράντι Γκάρντνερ αποφάσισε να κάνει ένα πείραμα. Ωστόσο, οι επιπτώσεις δεν ήταν μικρές...

Το 1964, ο 17χρονος μαθητής Ράντι Γκάρντνερ από το Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια αποφάσισε να διεξάγει ένα πείραμα, για να δει πόσο θα άντεχε χωρίς να κοιμηθεί.

Ο Γκάρντνερ, γιος οικογένειας στρατιωτικών που μετακόμιζαν συνέχεια, είχε λατρεία με τις επιστήμες και τη φυσική και ήθελε να συμμετέχει σε όποια φεστιβάλ γίνονταν στις πόλεις που πήγαινε με την οικογένειά του. Το 1964 στόχος του ήταν το 10ο ετήσιο Φεστιβάλ Φυσικής του Σαν Ντιέγκο.

Αναζητώντας πιθανά θέματα για την εργασία τους, ο Γκάρντνερ με τους φίλους του, Μπρους ΜακΆλιστερ και Τζο Μαρσιάνο, άκουσαν για έναν άντρα από την Χονολουλού που δεν είχε κοιμηθεί για 260 ώρες και αμέσως βρήκαν το θέμα τους! Όπως δήλωσε ο ΜακΆλιστερ το 2018 στο BBC, επηρεασμένοι από την δημιουργικότητα και την αλαζονεία της εφηβείας σκέφτηκαν ότι θα μπορούσαν να καταρρίψουν αυτό το ρεκόρ.

Έριξαν ένα νόμισμα για το ποιος θα έμενε ξύπνιος και προς ανακούφιση του ΜακΆλιστερ, «νικητής» ήταν ο Γκάρντνερ. Αλλά η αφέλειά τους φάνηκε ήδη στο πώς σχεδίαζαν να παρατηρήσουν τις επιπτώσεις της έλλειψης ύπνου στον Ράντι. Πίστευαν ότι ήταν αρκετό να μείνουν και οι άλλοι ξύπνιοι και να καταγράφουν τα αποτελέσματα.

Ξεκινώντας το πείραμα

«Ήμασταν χαζοί, ξέρετε με την χαζομάρα της νεότητας», λέει ο ΜακΆλιστερ. «Έτσι, έμεινα ξύπνιος μαζί του για να τον παρακολουθώ… και μετά από τρεις νύχτες αϋπνίας ξύπνησα ακουμπώντας στον τοίχο και γράφοντας τις σημειώσεις μου πάνω σε αυτόν».

Τελικά αποφάσισαν ότι πρέπει να καλέσουν έναν ακόμα στο πείραμα. Μέσω του Μαρσιάνο, ήρθαν σε επαφή με τον ερευνητή ύπνου, Γουίλιαμ Ντέμεντ από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Σήμερα, ο Ντέμεντ είναι επίτιμος καθηγητής, αλλά το 1964 μόλις ξεκινούσε την έρευνά του στο νέο ακόμα πεδίο της επιστήμης του ύπνου. Είχε διαβάσει για το πείραμα σε μια εφημερίδα του Σαν Ντιέγκο και ήθελε αμέσως να εμπλακεί – προς μεγάλη ανακούφιση των γονιών του Ράντι.

«Ήμουν ίσως το μόνο άτομο στον πλανήτη εκείνη την εποχή που είχε κάνει πραγματικά έρευνα ύπνου», λέει ο Ντέμεντ. «Οι γονείς του Ράντι ανησυχούσαν πολύ ότι αυτό μπορεί να ήταν κάτι που θα ήταν πραγματικά επιβλαβές για τον γιο τους. Επειδή το ερώτημα ήταν ακόμα άλυτο για το αν υπάρχει πιθανότητα αν μείνεις χωρίς ύπνο για αρκετό καιρό να πεθάνεις».

Όταν ο Ντέμεντ «μπήκε» στο πείραμα, τις τρεις τελευταίες μέρες αυτού, ο Ράντι δεν φαινόταν ακόμα ιδιαίτερα εξασθενημένος. Ωστόσο, καθώς περνούσαν οι μέρες, τα πειράματα που έκαναν σε αυτόν έδωσαν κάποια απροσδόκητα αποτελέσματα.

Τα αποτελέσματα της αϋπνίας

Δοκίμασαν την αίσθηση της γεύσης, της όσφρησης και της ακοής του, οι οποίες άρχισαν φανερά να επηρεάζονται, ενώ μετά από λίγο άρχισαν να επηρεάζονται οι γνωστικές και αισθητηριακές του ικανότητες.

Ο ΜακΆλιστερ θυμάται ότι ο Ράντι άρχισε να λέει: «Μη με κάνεις να το μυρίζω αυτό, δεν αντέχω τη μυρωδιά». Από την άλλη όμως και αρκετά παράδοξα, άρχισε να παίζει καλύτερα φλιπεράκι, αν και αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στη συχνότητα με την οποία έπαιζε.

«Ήταν πολύ καλά σωματικά», λέει ο Ντέμεντ. «Έτσι, μπορούσαμε πάντα να τον κάνουμε να παίξει μπάσκετ ή μπόουλινγκ, τέτοια πράγματα. Αν έκλεινε τα μάτια του θα κοιμόταν αμέσως».  Έκανα συνεχώς κάτι- βόλτες, επισκέψεις, παιχνίδια- για να τον κρατήσουν ξύπνιο. Η νύχτα ήταν πιο δύσκολη καθώς δεν υπήρχε τίποτα να κάνει και περνούσαν πολύ δύσκολα προσπαθώντας να τον κρατήσουν ξύπνιο.

Για να μείνει ξύπνιος έπινε συχνά Coca-Cola, άκουγε δυνατή μουσική και έκανε κρύα μπάνια.

Μετά από κάποιο σημείο, ο Γκάρντνερ άρχισε να μπερδεύει τα λόγια του όταν του ζητούσαν να επαναλάβει δύσκολες φράσεις, για να δουν την αντίληψή του. Επίσης, άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα, όπως κυκλοθυμία, έλλειψη συγκέντρωσης, βραχυπρόθεσμη απώλεια μνήμης, καθώς και παράνοια και παραισθήσεις.

Την ενδέκατη μέρα, όταν του ζητήθηκε να αφαιρέσει επανειλημμένα με τον αριθμό 7, ξεκινώντας από το 100, σταμάτησε στο 65. Όταν τον ρώτησαν γιατί σταμάτησε, απάντησε ότι είχε ξεχάσει τι έκανε.

Καθώς το πείραμα βρισκόταν σε εξέλιξη, άρχισαν να προσελκύουν και το ενδιαφέρον του Τύπου και για λίγο το πείραμα των αγοριών έγινε η τρίτη ιστορία που είχε καλυφθεί πιο εκτεταμένα στον αμερικανικό εθνικό Τύπο μετά τη δολοφονία του Κένεντι και μια επίσκεψη των Beatles. Ο ίδιος ο Γκάρντνερ είπε ότι την τέταρτη ή πέμπτη μέρα ένιωθε ότι θα τα παρατούσε, γιατί δεν άντεχε άλλο. Το γεγονός όμως ότι ο Τύπος κατέγραφε πλέον τα πάντα τον «ανάγκασε» να συνεχίσει.

Αν και ο Τύπος έβλεπε το πείραμα περισσότερο ως φάρσα, οι μαθητές το είχαν πάρει πολύ σοβαρά και τελικά ο Ράντι κατάφερε να σπάσει το προηγούμενο ρεκόρ και να περάσει 264 ώρες και 40 λεπτά χωρίς ύπνο.

Την τελευταία του μέρα λίγο πριν ολοκληρωθεί το πείραμα, ο Γκάρντνερ έδωσε συνέντευξη Τύπου στην οποία φαινόταν να είναι καλά στην υγεία του. «Ήθελα να αποδείξω ότι δεν συμβαίνουν άσχημα πράγματα αν μείνεις χωρίς ύπνο», είπε ο Γκάρντνερ. «Σκέφτηκα ότι μπορώ να σπάσω αυτό το ρεκόρ και δεν νομίζω ότι ήταν αρνητική εμπειρία». Την άποψη αυτή την άλλαξε αργότερα.

Μετά από αυτό, ο Ράντι μεταφέρθηκε σε ναυτικό νοσοκομείο όπου παρακολουθούνταν τα εγκεφαλικά του κύματα καθώς αυτός τελικά κοιμόταν. Ο ΜακΚάλιστερ περιγράφει τι συνέβη στη συνέχεια.

Τα αποτελέσματα

«Κοιμόταν για 14 ώρες- φυσικά αυτό δεν μας εξέπληξε- και ξυπνάει, στην πραγματικότητα, επειδή πρέπει να πάει στην τουαλέτα. Το πρώτο του βράδυ, το ποσοστό του ύπνου του σε κατάσταση REM, η οποία εκείνη την εποχή συνδεόταν με τον ύπνο με όνειρα- εκτοξεύτηκε στα ύψη. Στη συνέχεια, το επόμενο βράδυ έπεσε λίγες ποσοστιαίες μονάδες μέχρι που τελικά λίγες μέρες αργότερα επέστρεψε στο φυσιολογικό.

«Και μετά σηκώθηκε και πήγε ξανά στο σχολείο! Ήταν καταπληκτικό», προσθέτει ο Ντέμεντ.

Τα αποτελέσματα του Ράντι από το νοσοκομείο στάλθηκαν στην Αριζόνα για μελέτη. Ο ΜακΆλιστερ λέει ότι τα αποτελέσματα κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «ο εγκέφαλός του ξέκλεβε λίγο ύπνο συνεχώς. Κάποια μέρη του ήταν κοιμισμένα, κάποια άλλα ήταν ξύπνια».

Η ανακάλυψη αυτή, λέει ο ΜακΚάλιστερ, αποτελεί σημαντικό στοιχείο στο πλαίσιο της ανθρώπινης εξέλιξης. «Δεν ήταν ο πρώτος άνθρωπος – ή ανθρωποειδές – που χρειάστηκε να μείνει ξύπνιος για περισσότερες από μία νύχτες. Το ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπόρεσε να εξελιχθεί έτσι ώστε να μπορέσει να κοιμάται εν μέρει, ώστε να αποκαθίσταται, ενώ σε άλλα μέρη του έμενε ξύπνιος ήταν απολύτως λογικό. Και αυτό θα εξηγούσε γιατί δεν συνέβησαν χειρότερα πράγματα», λέει.

Αν και αμέσως μετά το πείραμα, ο Γκάρντνερ ήταν πολύ καλά σωματικά και γνωστικά, ο ίδιος πιστεύει ότι το πείραμα του προκάλεσε μερικές πολύ σοβαρές κρίσεις αϋπνίας κάποια χρόνια αργότερα.

Μιλώντας στο NPR μισό αιώνα μετά το πείραμα ανέφερε: «Ήταν απαίσιο για όποιον βρισκόταν κοντά μου. Όλα με αναστάτωναν. Ήταν σαν μια συνέχεια αυτού που έκανα πριν από 50 χρόνια. Πρέπει να κοιμάσαι. Είναι τόσο σημαντικό όσο - είναι τα τρία μεγάλα. Το αποκαλώ τρία μεγάλα: Νερό, φαγητό, ύπνος - πρέπει να τα έχεις όλα αυτά».

Από τότε αρκετοί άνθρωποι προσπάθησαν να καταρρίψουν το ρεκόρ του Γκάρντνερ για το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα που κάποιος είχε μείνει ξύπνιος τα επόμενα χρόνια. Μάλιστα, το 1986, ο Ρόμπερτ ΜακΝτόναλντ κατάφερε να μείνει ξύπνιος για 19 ημέρες (453 ώρες και 40 λεπτά), σημειώνοντας ένα παγκόσμιο ρεκόρ που αναγνωρίστηκε από τα Ρεκόρ Γκίνες. Αμέσως μετά όμως το Βιβλίο Ρεκόρ Γκίνες σταμάτησε να πιστοποιεί προσπάθειες για το συγκεκριμένο ρεκόρ, καθώς θεώρησε ότι θα μπορούσε να είναι επικίνδυνο για την υγεία των ανθρώπων. Πάντως, το ρεκόρ του Γκάρντνερ από το 1964 αν και «ωχριά» μπροστά σε αυτό του ΜακΝτόναλντ παραμένει ένα από τα σημαντικότερα στο πεδίο της μελέτης του ύπνου καθώς αποτελεί τη μοναδική περίπτωση που η στέρηση του ύπνου μελετήθηκε τόσο εκτεταμένα σε κάθε στάδιο.

Δείτε ένα βίντεο από το 2023 στο οποίο ο Γκάρντνερ μιλά στα Ρεκόρ Γκίνεσ για το πείραμα:

 

ΠΗΓΗ: https://www.janus.gr/2025/01/11-24.html

ο Firefox ανοίγει κανονικά τα σχόλια του Disqus, αρκεί να κάνετε το εξής:

-Στον Firefox (απο υπολογιστή) επιλέγουμε: Ρυθμίσεις ---> απόρρητο και ασφάλεια ---> "Ενεργοποίηση λειτουργίας μόνο HTTPS σε όλα τα παράθυρα"

-Στον Firefox (απο κινητό) επιλέγουμε: Ρυθμίσεις ---> απόρρητο και ασφάλεια ---> "λειτουργία «Μόνο HTTPS» ενεργή σε όλες τις καρτέλες"

-Στον Chrome (απο υπολογιστή και απο κινητό) επιλέγουμε: Ρυθμίσεις ---> απόρρητο και ασφάλεια ---> "Να χρησιμοποιούνται πάντα ασφαλείς συνδέσεις - Αναβάθμιση των πλοηγήσεων σε HTTPS και ειδοποίηση πριν τη φόρτωση ιστοτόπων που δεν το υποστηρίζουν."

Ο Chrome έχει ακόμα πρόβλημα, έστειλα σχετικό μήνυμα και στη Google μήπως το διορθώσουν. Μέχρι τότε μπορείτε να μπαίνετε και απευθείας στα σχόλια της Ατλαντίδας απο εδώ https://disqus.com/home/forums/apanemo-limani/?l=el