Γιατί οι νυχτερίδες κοιμούνται ανάποδα; Οι επιστήμονες αποκαλύπτουν

 

Στα βάθη των σκοτεινών σπηλαίων ή κάτω από μισοφωτισμένες γέφυρες μπορεί κανείς να ανακαλύψει εκατοντάδες μυστήρια πλάσματα να κρέμονται ανάποδα: είναι οι νυχτερίδες, τα παρεξηγημένα αυτά πλάσματα που έχουν συνδυαστεί ακόμα και με τους βρικόλακες!

Στην πραγματικότητα όμως είναι πολύ ξεχωριστά όντα καθώς είναι τα  μοναδικά θηλαστικά που πετούν και μπορούν να κρέμονται ανάποδα για πάρα πολλές ώρες. Πώς έφτασαν όμως να κοιμούνται κρεμασμένες ανάποδα;

Αυτή η ανορθόδοξη θέση τους μπορεί να οφείλεται στην εξελικτική πορεία που ακολούθησαν οι νυχτερίδες μέχρι να καταφέρουν να πετούν, σύμφωνα με την Τάρα Χόχοφ, μια βιολόγος νυχτερίδων και συντονίστρια του προγράμματος προστασίας τους στο Ιλινόις.

«Καθώς οι νυχτερίδες εξελίχθηκαν από τα θηλαστικά που ζούσαν μόνο στο έδαφος προς αυτά που πλέον πετούσαν, ξεκίνησαν γλιστρώντας στον αέρα όπως οι ιπτάμενοι σκίουροι», ανέφερε η ίδια στο περιοδικό Live Science.

«Οι πρόγονοι των σύγχρονων νυχτερίδων μπορεί να σκαρφάλωναν σε ψηλά δέντρα και να έπεφταν γλιστρώντας ανάμεσα στους κορμούς, αναπτύσσοντας πιθανότατα ισχυρά άκρα για αυτές τις αναβάσεις», αναφέρει και από την πλευρά του ο Αλεξαντερ Λιούις, ερευνητής νυχτερίδων στο Πολιτειακό Πολυτεχνείο της Καλιφόρνιας, Χάμπολντ. «Τα ισχυρά χέρια αυτών των πλασμάτων εξελίχθηκαν σε φτερά με την πάροδο του χρόνου», συμπλήρωσε.

Ωστόσο, οι νυχτερίδες σε αντίθεση με τα πουλιά δεν έχουν κενά (από μυελό) οστά όπως τα πτηνά κι έτσι δεν διαθέτουν την ίδια ικανότητα ανύψωσης κατά την πτήση. Έτσι, για να ξεκινήσουν την πτήση τους με μια ώθηση, συνήθως κρέμονται ανάποδα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι θα ήταν δύσκολο να κρεμαστούν από ένα περβάζι ή οποιαδήποτε άλλη επιφάνεια, είτε ανάποδα είτε από την μια τους πλευρά. Όμως, οι νυχτερίδες το κάνουν με μεγάλη ευκολία και αυτό οφείλεται στην εξελικτική προσαρμογή των μυών, των τενόντων και των νυχιών τους.

«Όταν μια νυχτερίδα βρίσκει ένα μέρος για να κουρνιάσει, συσπά τους μύες που συνδέονται με τα νύχια της, κι αυτό τα ανοίγει», δήλωσε στο Live Science ο Ντάνιελ Παβούκ, ζωολόγος και πρόεδρος βιολογίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο Μπόουλινγκ στο Οχάιο. «Καθώς τα νύχια αγγίζουν την επιφάνεια που βρίσκεται η φωλιά, η νυχτερίδα χαλαρώνει το σώμα της. Αυτό επιτρέπει στο βάρος του σώματός της να τραβήξει τους τένοντες που συνδέονται με τα νύχια».

Το αποτέλεσμα είναι ότι τα νύχια γαντζώνονται στην επιφάνεια, όπου θέλουν να κουρνιάσουν. «Οι αρθρώσεις των νυχιών κλειδώνουν και το βάρος του σώματος της νυχτερίδας κρατά τα νύχια κλειστά», δήλωσε ο Παβούκ. Με άλλα λόγια, οι νυχτερίδες δαπανούν ελάχιστη ενέργεια για να κρέμονται ανάποδα- το σώμα τους είναι χαλαρό και η βαρύτητα κάνει όλη τη δουλειά γι’ αυτές.

Σε αντίθεση με τους ανθρώπους, οι νυχτερίδες μπορούν να κρέμονται ανάποδα για μεγάλα χρονικά διαστήματα, σύμφωνα με το Τμήμα Φυσικών Πόρων της Αϊόβα. Ενώ για έναν άνθρωπο αυτή η θέση θα προκαλούσε συσσώρευση αίματος στο κεφάλι, με πιθανές συνέπειες για την υγεία του στο μέλλον, το μικρό μέγεθος του σώματος της νυχτερίδας επιτρέπει στην καρδιά της να κυκλοφορεί το αίμα εύκολα σε όλο το σώμα της.

Αφού η ανάποδη στάση έγινε η αγαπημένη μέθοδος ανάπαυσης για τις νυχτερίδες, αυτός ο νέος τρόπος ζωής οδήγησε στην εξέλιξη πολλών άλλων χαρακτηριστικών τους, δήλωσε η Χόχοφ. Για παράδειγμα, «οι σκελετοί των νυχτερίδων εξελίχθηκαν ώστε να είναι πιο ελαφροί για την πτήση», εξηγεί ο Παβούκ. «Εξαιτίας αυτού, τα οστά των ποδιών τους δεν αντέχουν να στηρίζουν το βάρος τους για παρατεταμένες χρονικές περιόδους». Με το να κρέμονται ανάποδα, οι νυχτερίδες δεν χρειάζεται να στηρίζουν το βάρος τους στα αδύναμα πόδια τους.

Την ίδια στιγμή, το να κουρνιάζουν ανάποδα σε δυσπρόσιτα σημεία μπορεί να τις βοηθήσει να αποφύγουν τους εχθρούς και τους θηρευτές τους, όπως οι κουκουβάγιες, τα γεράκια και τα φίδια.

Πάντως, όταν οι νυχτερίδες βρίσκονται στο έδαφος μπορούν και πάλι να απογειωθούν από όρθια θέση, δήλωσε ο Παβούκ. Αλλά, «είναι πιο δύσκολο από το να ξεκινήσουν την πτήση από την ανάποδη θέση που συνηθίζουν», εξήγησε.

Ωστόσο, ορισμένες νυχτερίδες δεν κοιμούνται αποκλειστικά ανάποδα. Για παράδειγμα, «οι νυχτερίδες με τα δισκοπτέρυγα στην Κεντρική και Νότια Αμερική έχουν ειδικές βεντούζες στους αντίχειρές τους, τις οποίες χρησιμοποιούν για να προσκολλώνται στις κάτω πλευρές των φύλλων και μάλιστα από κάθε πλευρά», αναφέρει ο Λιούις.

Πάντως, οι νυχτερίδες δεν μας έχουν αποκαλύψει ακόμα όλα τους τα μυστικά. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι χρειάζεται πρόσθετη έρευνα για να κατανοήσουμε πώς εξελίχθηκαν σε σημείο να κρέμονται ανάποδα και να πετούν καθώς είναι τα μόνα ιπτάμενα θηλαστικά. «Υπάρχουν ορισμένα είδη που φαίνεται να απογειώνονται ευκολότερα από το έδαφος παρά από την ανάποδη στάση, οπότε η μελέτη του τι διαφέρει μορφολογικά θα ήταν χρήσιμο να καταλάβουμε», ανέφερε η Χοχόφ.


ΠΗΓΗ: https://www.janus.gr/2025/02/blog-post_9.html

ο Firefox ανοίγει κανονικά τα σχόλια του Disqus, αρκεί να κάνετε το εξής:

-Στον Firefox (απο υπολογιστή) επιλέγουμε: Ρυθμίσεις ---> απόρρητο και ασφάλεια ---> "Ενεργοποίηση λειτουργίας μόνο HTTPS σε όλα τα παράθυρα"

-Στον Firefox (απο κινητό) επιλέγουμε: Ρυθμίσεις ---> απόρρητο και ασφάλεια ---> "λειτουργία «Μόνο HTTPS» ενεργή σε όλες τις καρτέλες"

-Στον Chrome (απο υπολογιστή και απο κινητό) επιλέγουμε: Ρυθμίσεις ---> απόρρητο και ασφάλεια ---> "Να χρησιμοποιούνται πάντα ασφαλείς συνδέσεις - Αναβάθμιση των πλοηγήσεων σε HTTPS και ειδοποίηση πριν τη φόρτωση ιστοτόπων που δεν το υποστηρίζουν."

Ο Chrome έχει ακόμα πρόβλημα, έστειλα σχετικό μήνυμα και στη Google μήπως το διορθώσουν. Μέχρι τότε μπορείτε να μπαίνετε και απευθείας στα σχόλια της Ατλαντίδας απο εδώ https://disqus.com/home/forums/apanemo-limani/?l=el