Ο ιατρός Μιχαήλ Χρησταρής και οι φήμες για τη δολοφονία του Αλέξανδρου Υψηλάντη

Ο ιατροφιλόσοφος Μιχαήλ Χρησταρής, με καταγωγή από τα Ιωάννινα, ήταν ένα δραστήριο μέλος της Φιλικής Εταιρείας (εφεξής, ΦΕτ) στο Βουκουρέστι, στα πλαίσια της οποίας είχε αναπτύξει και έντονη πολιτιστική δραστηριότητα μεταφράζοντας και ανεβάζοντας θεατρικά έργα με επαναστατικό και εθνεγερτικό περιεχόμενο. Το όνομα του μπλέχτηκε σε μία σκοτεινή υπόθεση, όχι ιδιαιτέρως γνωστή σήμερα, η οποία, ωστόσο, φαίνεται να συνετέλεσε στην παγίωση του βαθέος διχασμού γύρω από την ηγεσία και το ρόλο της ΦΕτ στα πολιτικά πράγματα της επαναστατημένης Ελλάδας. Ο Στέφανος Μπέττης, Γιαννιώτης ιστοριοδίφης, δίνει ένα λεπτομερές χρονικό της υπόθεσης αυτής στη μελέτη για το συμπατριώτη του Χρησταρή [1].

Στη συνέχεια του κειμένου, μόνο οι πληροφορίες που δεν προέρχονται από τη μελέτη αυτή επισημαίνονται με βιβλιογραφική αναφορά. Σύμφωνα με τον Μπέττη ο Χρησταρής είχε μετακομίσει στο Βουκουρέστι μετά από πρόσκληση του μεγαλέμπορου αδερφού του για να τον βοηθήσει, αλλά αργότερα ταξίδεψε στην Πατάβια (Πάδοβα), με δαπάνη του αδερφού του, για να σπούδασε ιατρική και να επιστρέψει ως ιατρός στο Βουκουρέστι. Εκεί μυήθηκε στη ΦΕτ τον Αύγουρστο του 1818 από τον επίσης Γιαννιώτη Κ. Πεντεδέκα. Ο Πεντεδέκας ήταν πολύ ενεργός κατηχητής της ΦΕτ στις ηγεμονίες, κρύβοντας ίσως κάποιες αρχηγικές φιλοδοξίες οι οποίες φαίνεται ότι τον έφεραν σε αντιπαλότητα με τον Παν. Αναγνωστόπουλου, συναρχηγό της ΦΕτ. Στη διαμάχη αυτή φαίνεται να επηρέασε και τον Χρησταρή εναντίον του Αναγνωστόπουλου. Η αντιπάθεια, ωστόσο, μεταξύ Χρησταρή και Αναγνωστόπουλου δεν εμπόδισε τον δεύτερο, μετά τον ορισμό του ως εκπρόσωπο της ΦΕτ στις Ηγεμονίες, να τον ορίσει ταμία της τοπικής επιτροπής [2] με σκοπό τη συγκέντρωση χρημάτων για την προετοιμασία της εξέγερσης.

Παράλληλα με τα παραπάνω, η ΦΕτ μέσω του Ξάνθου προσφέρει την Αρχηγία στον “Μονόχειρα” Αλέξανδρο Υψηλάντη (αφού προηγουμένως την είχε αρνηθεί ο Ι. Καποδίστριας), ο οποίος αποδέχεται την πρόταση στις 12 Απρ. 1820, αφού προηγουμένως είχε μία δραματική και αμφιλεγόμενη συνάντηση με τον Καποδίστρια, με τον οποίο διατηρούσε φιλική σχέση [3]. Κατόπιν, καλεί τους εκπροσώπους της ΦΕτ για διαβούλευση στο Κισινάου, όπου είχε μεταφέρει την έδρα του από την Αγ. Πετρούπολη. Ο Αναγνωστόπουλος προτού αναχωρήσει για τη συνάντηση συσκέπτεται με την επιτροπή του Βουκουρεστίου όπου αποφασίζουν να εισηγηθούν αναβολή της έναρξης του ένοπλου αγώνα [4] για να προετοιμαστούν καλύτερα οι συνθήκες -σαφέστατη εδώ η επιρροή των Μαυροκορδάτου και Καρατζά στον Αναγνωστόπουλο, σύμφωνα με τον Κωστή Παπαγιώργη (σελ.34)- και, παράλληλα, τη σύσταση 7-μελούς Επαναστατικού Συμβουλίου (στο οποίο θα συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, ο Χρησταρής, ο Ιγνάτιος Μολδοβλαχίας και ο Αλ. Μαυροκορδάτος), το οποίο “θα περιστοιχίσει τον Αρχηγό”, δηλαδή τον Υψηλάντη. Τα μέλη της ΦΕτ στο Ιάσιο διαφωνούν με την ανάλυση της κατάστασης και την πρόταση αναβολής και στέλνουν μυστική επιστολή στον Υψηλάντη με σκοπό να διαβάλουν τον Αναγνωστόπουλο και τις προτάσιες του. Όπως σοφά σημειώνει ο Μπέττης, οι μυστικές εταιρείες είναι θερμοκήπια για τέτοιου είδους ραδιουργίες και έριδες.

Ο Παπαγιώργης (σελ.33) δίνει σύντομα αλλά παραστατικά το υπόβαθρο αυτής της διαμάχης, η οποία ξεκινούσε από τις ταραχώδεις διαβουλεύσεις μεταξύ της ηγετικής ομάδας της ΦΕτ για το αν θα δοθεί η αρχηγία στον Καποδίστρια ή τον Υψηλάντη. Επειδή ο πρώτος είχε τακτικές επαφές με τον Ιγνάτιο, οι Αναγνωστόπουλος και Τσακάλωφ στάλθηκαν στην Πίζα για να πετύχουν τη μεσολάβηση του μητροπολίτη, ενώ ο Ξάνθος πήγε στην Αγ. Πετρούπολη. Όπως εξελίχθηκαν τα γεγονότα μετά την άρνηση του Καποδίστρια, οι Αναγνωστόπουλος και Τσακάλωφ δυσαρεστήθηκαν με την ανάληψη της Αρχηγίας από τον Υψηλάντη και μαζί με τους Ιγνάτιο και Μαυροκορδάτο είχαν συμφωνήσει κατ’ιδίαν με τον πρίγκηπα Ι. Καρατζά (τον λεγόμενο “οσποδάρο”) για τη θέση του Αρχηγού [5]. Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι ο Καρατζάς δεν περιλαμβάνονταν στο 7μελές συμβούλιο γύρω απ’τον Υψηλάντη, όχι γιατί τον ξέχασαν αλλά γιατί ήταν ο ενώνων τους υπόλοιπους έναντι του “Μονόχειρα”. Ο Καρατζάς είχε τεθεί σιωπηλώς εν αναμονή για την επικράτηση στην Ελλάδα, όταν ερχόταν η ώρα. Μέχρι τότε, αναφέρει με νόημα ο Διον. Κόκκινος “[…] η ηγεμονική του υπερηφάνεια δεν του επέτρεπεν ούτε δια λόγους σκοπιμότητος να γίνει απλούς σύμβουλος του νεαρού υιού του Κ. Υψηλάντη, που δεν ήτο έως τότε παρά μόνο στρατηγός εις τον ρωσσικόν στρατό.” [6]

Η επιστολή απ’το Ιάσιο αποκαλύπτει αυτή τη συμφωνία αλλά προχωρεί περισσότερο καταγγέλοντας ότι οι Αναγνωστόπουλος & Τσακάλωφ, με τον κύκλο της Πίζας, θέλουν να βγάλουν από τη μέση τον Υψηλάντη δηλητηριάζοντας τον [7]. Μάλιστα φαίνεται να υποδεικνύουν τον Χρησταρή ως το πρόσωπο που πιθανόν να εκτελούσε το σχέδιο αυτό (έχων τη δυνατότητα ως γιατρός, προφανώς). Για να υποστηρίξουν την υποτιθέμενη συνωμοσία, υπογραμμίζουν ότι ο Αναγνωστόπουλος “[…] συμπαρέλαβε (sic) τον Χρησταρήν, αν και εχθρόν του μέχρι τούδε”. Έτσι, η διάλυση της καχυποψίας μεταξύ Αναγνωστόπουλου και Χρησταρή, για το καλό των εργασιών της ΦΕτ στο Βουκουρέστι, και η αποκατάσταση των φιλικών σχέσεων μεταξύ τους μεταφράστηκε σε “απόδειξη” συνωμοσίας εναντίον του Υψηλάντη, σύμφωνα με την επιστολή.

Η διαβολή έγινε πιστευτή και γι’αυτό οι Αναγνωστόπουλος και Χρησταρής έγιναν δεκτοί με μεγάλη ψυχρότητα από τον Υψηλάντη, ο οποίος σε επιστολή του στον Ξάνθο (της 21ης Φεβ. 1821) επιβεβαιώνει ότι “ο Αναγνωστόπουλος έφθασεν εδώ με ένα ιατρόν…”, ενώ σε άλλη επιστολή περιγράφει το Χρησταρή ως “γιατρό δηλητηριαστή”. Σε αυτό το τελευταίο συνετέλεσε και μία σύμπτωση. Στις 18 Ιανουαρίου 1821 πεθαίνει αιφνιδίως στο Βουκουρέστι ο ηγεμόνας Αλεξ. Σούτσος. Φήμες κυκλοφορούν ότι δηλητηριάστηκε από τη ΦΕτ επειδή έμαθε για τη δράση της και σκόπευε να ενημερώσει τους Τούρκους. Το όνομα του Χρησταρή εμπλέκεται και σε αυτή την ιστορία καθώς είχε πρόσβαση στον ηγεμόνα ως γιατρός του. Ο Μπέττης παραθέτει τις μαρτυρίες του συνεργάτη του Σούτσου στην αυλή Αλέξ. Ραγκαβή αλλά και του γιατρού Αναστ. Γούδα, οι οποίοι απορρίπτουν το μύθο της δολοφονίας από τη ΦΕτ αποδίδοντας το θάνατο σε ερυσίπελας που επιδεινώθηκε και επέφερε κεραυνοβόλα το θάνατο [8].

Για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης προς τους Αναγνωστόπουλο και Χρησταρή παρενέβη και ο πρίγκηπας Γ. Κατακουζηνός αλλά όπως φαίνεται, οι εξηγήσεις του δεν ήραν τις υποψίες του Υψηλάντη προς το πρόσωπο τους, ούτε δέχτηκε την πρόταση για αναβολή. Την επομένη της συνάντησης (στις 22 Φεβ.) ο Υψηλάντης πέρασε εσπευσμένα τον Προύθο [9] και στις 24 δημοσιοποίησε τη γνωστή προκήρυξη του για την έναρξη της Επανάστασης, θέτοντας τα γρανάζια της Ιστορίας σε κίνηση, με το γνωστό δραματικό τέλος στις παραδουνάβιες ηγεμονίες που όμως είχε προλάβει να μεταλαμπαδεύσει τη σπίθα στο Μοριά και τη Ρούμελη. Παράλληλα όμως -δυστυχώς- είχε βάλει τα θεμέλια μίας έχθρας που ξεκίνησε από τη γνωστή μισαλληλία μεταξύ δύο φαναριώτικων οικογενειών αλλά συνέχισε να ταλανίζει τον Αγώνα, σύμφωνα με τον Παπαγιώργη (σελ.35), ο οποίος ερμηνεύει ότι ο συστηματικός πόλεμος του “ποστέλνικου” Μαυροκορδάτου στην Ελλάδα εναντίον του Δημητρίου Υψηλάντη [10] υπάκουε στις προειλημμένες θέσεις της Πίζας.

Ωστόσο, η διαμάχη αυτή ήταν πολλά περισσότερα από μία διαμάχη μεταξύ δύο οικογενειών και των υποστηρικτών τους. “Υπήρχε ένα κεφαλαιώδες στοιχείο που ουδείς μπορούσε να παραβλέψει. Οι Υψηλάντηδες διεκδικούσαν την αρχηγία της Επανάστασης ως στρατιωτικοί, ενώ οι άνθρωποι της Πίζας κατείχαν μόνο πολιτικές και διοικητικές ικανότητες” (Κ. Παπαγιώργης σ.35). Η στάση των περισσότερων ηγετών της Επανάστασης ήταν ότι χρειάζονταν πρώτα η δύναμη και το σπαθί και η πέννα κατόπιν. Ο Μαυροκορδάτος “άκαπνος ο ίδιος, χωρίς θητεία σε στράτευμα” (Κ. Παπαγιώργης σ.43) θα ήταν καταδικασμένος σε ρόλο δευτεραγωνιστή [11] εάν δεν κατόρθωνε αφενός να απαξιώσει τους στρατιωτικούς ηγέτες (ιδίως όσους διεκδικούσαν και πολιτικό ρόλο, όπως οι Υψηλάντηδες), αφετέρου να βρει χρηματοδότες και υποστηρικτές από το εξωτερικό (τους Βρετανούς) στο βαθμό που οι επιδιώξεις τους συντονίζονταν με τα συμφέροντα του [12].

Κλείνοντας την ιστορία του Μ. Χρησταρή αξίζει να αναφερθεί ότι ο Μπέττης, ενώ διαψεύδει την εμπλοκή του Χρησταρή στην υποτιθέμενη δηλητηρίαση του Σούτσου και το σχέδιο κατά της ζωής του Υψηλάντη, εντούτοις τον συνδέει με μία εκτέλεση, αυτή του Ρουμάνου επαναστάτη Θ. Βλαδιμηρέσκου μετά από διαταγή του Υψηλάντη, για προδοσία. Ο συγγενής του Χρησταρή Αλ. Κουτσαλέξης (συγγραφέας του βιβλίου “Διαφέροντα και περίεργα τινά ιστορήματα”) ισχυρίζεται ότι ο Χρησταρής επί της νεκρικής κλίνης του εκμυστηρεύτηκε ότι εκτέλεσε τον Βλαδιμηρέσκου με μαχαιρίδιο [13], το οποίο μάλιστα του το ενεχείρισε, αλλά ατυχώς ο Κουτσαλέξης το έχασε εν έτος αργότερα! Ο Χρησταρής στη συνέχεια θα πολεμήσει στο Δραγατσάνι, θα σωθεί από την καταστροφή του Ιερού Λόχου και θα δραπετεύσει στην Ευρώπη (Μόναχο, Ελβετία), αφού πιθανόν να φυλακιστεί πρώτα στην Αυστρία. Στερούμενος τα βασικά, θα προσπαθήσει να έρθει στην Ελλάδα μέσω της επαφής του με τον ηπειρώτη Κων. Πολυχρονιάδη, συνεργάτη του Μαυροκορδάτου. Για τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του δεν γνωρίζουμε πολλά, πέρα από το ότι πιθανόν να επέστρεψε για κάποια χρόνια στο Βουκουρέστι αλλά τελικά, μάλλον, πέθανε υπέργηρος, γύρω στο 1850 στην Αθήνα.
 

 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[1] Στέφανος Μπέττης “Μιχαήλ Χρησταρής: Διαπρεπής Γιαννιώτης ιατροφιλόσοφος και φιλικός (ο Ανώνυμος Έλλην της Νομαρχίας;)” Ηπειρώτικη Εστία, έτος ΚΑ’, τ.237-238 (Ιαν.-Φεβ. 1972), σελ. 1-32. Η μελέτη του Μπεττή καταλήγει σε επιχειρηματολογία (κάποια αρκετά ισχυρά όντως) υπέρ της υπόθεσης ότι ο Χρησταρής ήταν ο συγγραφέας ή μεταξύ της συγγραφικής ομάδας που εξέδωσε την “Ελληνική Νομαρχία”.

[2] “[…] η ίδρυση του θεσμού των εφορειών, από το 1819. Οι κατά τόπους εφορείες στις περιοχές της οθωμανικής αυτοκρατορίας, που συστάθηκαν με πρωτοβουλία του Αναγνωστόπουλου, προέκυψαν μετά τη μεταφορά της έδρας της Εταιρείας στην Κωνσταντινούπολη (1817) και τη σημαντική αύξηση των μυήσεων που έκτοτε σημειώθηκε. Η διεύρυνση του αριθμού των μελών της Φιλικής Εταιρείας επέβαλε την ανάγκη για τη διοικητική ενοποίηση και την οργάνωση των επιμέρους πυρήνων της κάθε περιοχής υπό μία ενιαία ιεραρχική δομή, για την επίτευξη ενός αποτελεσματικότερου συντονισμού και ελέγχου των δράσεων από την Αρχή”, του Μιχάλη Ρέττου: https://cognoscoteam.gr/archives/17155

[3] Υπάρχουν δύο ριζικά αντικρουόμενα έγγραφα ως προς τη στάση του Καποδίστρια στη συνάντηση αυτή. Ο μεν Καποδίστριας στο ιστορικό “Υπόμνημα προς τον τσάρο Νικόλαο” (1826) με το οποίο παραιτήθηκε από τη ρωσσική υπηρεσία (ένα από τα σημαντικότερα ντοκουμέντα του νεότερου Ελληνισμού), υποστηρίζει ότι δεν γνώριζε τα σχέδια του Υψηλάντη και ότι ήταν αντίθετος με την έναρξη της Επανάστασης. Αντίθετα ο Υψηλάντης με την επιστολή του προς τον τσάρο τον Ιανουάριο του 1828, όπου ζητούσε τη βοήθεια του τσάρου για να αρθεί η αυστριακή απαγόρευση εξόδου από την Αυστρία, υποστηρίζει ότι ο Καποδίστριας τον ενεθάρρυνε για να προχωρήσει. Ο Ζέφυρος Α. Καυκαλίδης σε σχετικό αναλυτικό άρθρο του [“Περίπλοκες Σχέσεις: Ι Καποδίστριας – Α. Υψηλάντης – Τσάρος Αλέξανδρος Α’” Νέα Κοινωνιολογία τ.47 (2021), σελ. 125-132] παραθέτει κάποιες μαρτυρίες οι οποίες φαίνεται να επιβεβαιώνουν τον Υψηλάντη.

[4] Πέρα από την “ομάδα της Πίζας”, υπέρμαχος της αναβολής εμφανιζόταν να είναι και ο Ι. Καποδίστριας, χωρίς ωστόσο να εμπλέκεται καθ’οιοδήποτε τρόπο στη σκευωρία υποστήριξης του Καρατζά.

[5] Τη συμφωνία των τεσσάρων για την προσφορά της Αρχηγίας στον Καρατζά αναφέρει ο Διονύσιος Κόκκινος [“Η Ελληνική Επανάστασις” τ.Β’ (1967)].

[6] Βλ. την υποσημείωση #32 του Κ. Παπαγιώργη, “Τα καπάκια”. Εκδ. Καστανιώτη, 9η εκδοση (2014), σελ. 34.

[7] Χωρίς αυτό να αποτελεί ένδειξη ότι η καταγγελία των φιλικών απ’το Ιάσιο αληθεύει, πρέπει να σημειωθεί η εμπλοκή του Μαυροκορδάτου, ως μεγάλου ποστέλνικου του ηγεμόνα και συγγενή του Ι. Καρατζά, σε ένα άλλο “σκοτεινό επεισόδιο” το 1817 στο Βουκουρέστι. Αφορά σε μία επίθεση αγνώστου εναντίον του αρχαϊστή διευθυντή της Σχολής Νεόφυτου Δούκα. Ο Δούκας δέχτηκε ισχυρό χτύπημα στο κεφάλι από το οποίο υπέφερε για χρόνια μετά. Λέγεται ότι ο άγνωστος ήταν άνθρωπος είτε του Βενιαμίν Λέσβιου, είτε του ακραιφνή δημοτικιστή Μαυροκορδάτου. Το βέβαιο είναι ότι μετά την αποχώρηση του Δούκα, τη θέση του στη Σχολή ανέλαβε ο Λέσβιος, καθώς ο Μαυροκορδάτος “(…) δεν ορρωδούσε μπροστά σε κανένα εμπόδιο προκειμένου να επιβάλει τις απόψεις του και τον άνθρωπο του”. Βλ. Γ. Καραμπελιάς “1204-1922: Η διαμόρφωση του Νεώτερου Ελληνισμού” τόμος Β’. Εναλλακτικές Εκδόσεις (2015), σελ. 293-4.

[8] Επίσης, δηλώνεται ότι ο Σούτσος γνώριζε επί μακρόν για τα σχέδια μίας μυστικής εταιρείας για Επανάσταση χωρίς ωστόσο να έχει κινηθεί για την αποκάλυψη της ή για συνεννόηση με τους Τούρκους.

[9] Η βιασύνη της κίνησης αποδίδεται σε συνδυασμό αιτίων. Διαβάστε περισσότερα στο “ Φεβρουάριος – Σεπτέμβριος 1821: Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης και η Επανάσταση στη Μολδοβλαχία ”, του Χρόνη Βάρσου.

[10] Ο οποίος Υψηλάντης, ειρήσθω εν παρόδῳ, έφερε όντως τον τίτλο του “πρίγκηπα” σε αντίθεση με τον Μαυροκορδάτο που τον χρησιμοποιούσε μεν, καταχρηστικώς δε, φέροντας ως (σαθρή) δικαιολογία τον τίτλο του θείου του Ι. Καρατζά (ήταν μακρινός εξάδελφος της μητέρας του).

[11] Είναι ενδεικτικό ότι η μόνη προσπάθεια του να παίξει το ρόλο στρατιωτικού διοικητή στιγματίστηκε από την πανωλεθρία στο Πέτα το 1822. Παρά τις εντυπωσιακές (αλλά κωμικά ανούσιες) προσπάθειες του να εμφανιστεί ως γνώστης της “ευρωπαϊκής στρατιωτικής τέχνης” (σχέδια επί χάρτου, σύσταση επιτελείου υπασπιστών) η κριτική για τις διοικητικές ικανότητες του ήταν συντριπτική (στερείται στρατηγικού βλέμματος, καμμία άσκηση διοίκησης και ελέγχου στο στράτευμα, έδειξε ολιγωρία και αδράνεια κ.ο.κ.), ενώ του χρεώνεται και η λανθασμένη απόφαση να πολεμήσουν στο Πέτα. Βλ. “ Ἡ στρατιωτική δράση τῶν Φιλελλήνων στή μάχη τοῦ Πέτα ”.

[12] “Ο Μαυροκορδάτος θα μεταβληθεί στον εκφραστή της αγγλόφιλης πτέρυγας των ελληνικών ελίτ, και όχι μόνο μετά την Επανάσταση, ως ηγέτης των “Μπαρλαίων”, δηλαδή του “αγγλικού κόμματος”, αλλά ήδη από την έναρξη της (…).” Βλ. Γ. Καραμπελιάς “1204-1922: Η διαμόρφωση του Νεώτερου Ελληνισμού” τόμος Β’. Εναλλακτικές Εκδόσεις (2015).

[13] Η μαρτυρία αυτή πάντως διαφέρει από αυτό που παραδίδει ο σύγχρονος των γεγονότων Ηλίας Φωτεινός στο χρονικό της επανάστασης στις παραδουνάβιες ηγεμονίες που έγραψε. Σύμφωνα με τον Φωτεινό, ο Βλαδιμηρέσκου εκτελέστηκε με πλατιά μάχαιρα από κάποιον Νικολή Πάργα. Τα παραπάνω τα περιλαμβάνει ο Μπέττης στο άρθρο του με σκοπό να μετριάσει, αν όχι να ανατρέψει εντελώς, την αξιοπιστία του Κουτσαλέξη.



ΠΗΓΗ: https://cognoscoteam.gr/archives/46869

ο Firefox ανοίγει κανονικά τα σχόλια του Disqus, αρκεί να κάνετε το εξής:

-Στον Firefox (απο υπολογιστή) επιλέγουμε: Ρυθμίσεις ---> απόρρητο και ασφάλεια ---> "Ενεργοποίηση λειτουργίας μόνο HTTPS σε όλα τα παράθυρα"

-Στον Firefox (απο κινητό) επιλέγουμε: Ρυθμίσεις ---> απόρρητο και ασφάλεια ---> "λειτουργία «Μόνο HTTPS» ενεργή σε όλες τις καρτέλες"

-Στον Chrome (απο υπολογιστή και απο κινητό) επιλέγουμε: Ρυθμίσεις ---> απόρρητο και ασφάλεια ---> "Να χρησιμοποιούνται πάντα ασφαλείς συνδέσεις - Αναβάθμιση των πλοηγήσεων σε HTTPS και ειδοποίηση πριν τη φόρτωση ιστοτόπων που δεν το υποστηρίζουν."

Ο Chrome έχει ακόμα πρόβλημα, έστειλα σχετικό μήνυμα και στη Google μήπως το διορθώσουν. Μέχρι τότε μπορείτε να μπαίνετε και απευθείας στα σχόλια της Ατλαντίδας απο εδώ https://disqus.com/home/forums/apanemo-limani/?l=el