Εντμόντ Αμπού – Δεισιδαιμονία και μισαλλοδοξία

“Μπροστά από το σπίτι όπου μέναμε στην Κόρινθο κατοικούσε μια φτωχή γυναίκα και ο μοναχογιός της. Το παιδί ήταν καχεκτικό και ραχιτικό. Πέρασε ένας Βλάχος που έσερνε μια αρκούδα από την αλυσίδα. Έκανε τον γύρο της χώρας με το ζώο του και μάζευε χούφτες τα λεπτά.

Η δύστυχη η γειτόνισσά μας βρήκε αυτό τον άνθρωπο και του έδωσε χρήματα για να πατήσει η αρκούδα πάνω στο σώμα του παιδιού. Αγόρασε έπειτα μερικές τρίχες που διάλεξε η ίδια από την πλάτη του ζώου. Ήλπιζε να φτιάξει ένα φυλαχτό για να ισιώσει το σώμα του γιου της.

Οι Έλληνες της υπαίθρου πιστεύουν στη μαγεία. Κατ’ αυτούς, ο γιατρός είναι ένας μάγος με την άδεια της κυβέρνησης· η ιατρική συνταγή είναι μια συλλογή από λόγια μαγικά. Δεν την πηγαίνουν στον φαρμακοποιό, αλλά τη βουτούν σε βραστό νερό και το πίνουν σαν αφέψημα.

Στο βάθος του μυαλού τους διατηρείται κάποιος παγανισμός. Βλέπει κανείς σε κάποια βρόμικη συνοικία των Αθηνών μία κολόνα, τελευταίο απομεινάρι ενός ναού του Ασκληπιού. Εκείνοι που προσδοκούν να γιατρευτεί ένας άρρωστος παίρνουν μια τρίχα από τα μαλλιά του ή μια κλωστή από τον κνημοδέτη του, δένουν μια μπάλα κερί σε κάθε άκρη και πάνε να την κολλήσουν σε αυτή την κολόνα.

Οι Έλληνες εκείνοι που δεν είναι και τόσο σχολαστικοί σε θέματα εντιμότητας τηρούν πολύ αυστηρά τους κανόνες της Εκκλησίας και υπακούν τυφλά τους παπάδες τους. Όταν μια μητέρα πουλά την κόρη της σε έναν πλούσιο, διευκρινίζει πάντα ότι θα δώσουν τόσα για την κόρη της, τόσα για τους γονείς και τόσα για την Εκκλησία.

Είχα την τιμή να δειπνήσω με έναν δολοφόνο και την ατυχία να τον σκανδαλίσω. Ήμαστε στην Αίγινα και τρώγαμε αρνί κλέφτικο έξω στο ύπαιθρο και εν μέσω Σαρακοστής. Ένας Έλληνας που δεν τον γνωρίζαμε ήρθε και κάθισε μαζί μας, έφαγε το ψωμί μας και τα σύκα μας, ήπιε το κρασί μας και αποχώρησε, αγανακτισμένος από τη συμπεριφορά μας, όταν είχε πια χορτάσει για καλά.

Έμαθα την επομένη ότι ο κατσούφης συνδαιτυμόνας μας κουβαλούσε στη συνείδησή του τον θάνατο ενός ανθρώπου και ότι η δικαιοσύνη τον έψαχνε τόσο προσεκτικά που ποτέ δεν τον έβρισκε, θεωρούσε τον εαυτό του καλύτερο χριστιανό από εμάς”

Ο Εντμόν Αμπού (Edmond About, συναντάται και ως Εδμόνδος Αμπού, 1828–1885) ήταν Γάλλος μυθιστοριογράφος, δημοσιολόγος και δημοσιογράφος. Σπούδασε -μετά διακρίσεων- στην École Normale και εργάστηκε για δύο περίπου χρόνια στην Γαλλική Σχολή Αθηνών. Επέστρεψε στο Παρίσι το 1853 και επιδόθηκε στην συγγραφή και στην δημοσιογραφία.

Η πολιτική του τοποθέτηση ήταν μάλλον ασταθής αλλά από το 1872 μέχρι το 1878 η εφημερίδα του XIXe Siècle (Δέκατος ένατος Αιώνας), ασκούσε μεγάλη επιρροή στην κοινή γνώμη –στο πλευρό της δημοκρατικής παράταξης πλέον. Το 1884 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας αλλά πέθανε πριν προλάβει να καταλάβει την θέση του. Ο τάφος του βρίσκεται στο Κοιμητήριο Περ Λασαίζ στο Παρίσι.

Τα έργα του Αμπού δέχτηκαν πολλές επικρίσεις, ιδίως το Tolla για λογοκλοπή και το Lettres d'un bon jeune homme. Εκείνο όμως που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων, και μάλιστα στην Ελλάδα, ήταν το μυθιστόρημά του Le roi des montagnes (Ο βασιλεύς των ορέων, 1857). Είχε προηγηθεί (1854) το βιβλίο La Grece contemporaine, όπου με οξυδέρκεια, χιούμορ και πολλή ειρωνεία εξετάζει τα πολιτικά, δημοσιονομικά και κοινωνικά πράγματα της Ελλάδος. Στον «Βασιλέα των ορέων» η άποψή του για την Ελλάδα παίρνει λογοτεχνική μορφή : Ένας λήσταρχος ονόματι Χατζησταύρος περιφέρεται θρασύτατα στην Αττική, σκοτώνει, απάγει, ληστεύει με την ανοχή και τη συνεργασία των διωκτικών αρχών, κι όταν αισθάνεται ότι τα χρόνια πέρασαν, αποσύρεται σε «μια μικρή έπαυλη στις όχθες του Ιλισού...και κινείται δραστήρια ν’ αναλάβη το υπουργείο Δικαιοσύνης».

Το έργο αυτό του Αμπού θεωρήθηκε αρχικά εξόχως μισελληνικό. Στις αρχές του 20ου αιώνα η άποψη αυτή άλλαξε : Ο Αμπού έγραψεν όπως στηλιτεύη το πράγμα και όχι όπως βλάψη την Ελλάδα. Απόδειξις η διαγωγή του, η δράσις του...κατά τα τελευταία έτη της ζωής του, ήτις κατεδείχθη εξόχως φιλελληνική. Σήμερα το βιβλίο αυτό προσφέρεται όχι μόνο για ψυχαγωγία αλλά και για τις αναπόφευκτες συγκρίσεις. 

ΠΗΓΗ: https://antikleidi.com/2022/06/14/la-grece-contemporaine/