4 Νοεμβρίου 1940: Τρία ελληνικά Breguet 19 σφυροκοπούν τους Ιταλούς

Τα γεγονότα εξελίχθηκαν ως εξής: Στις 4 Νοεμβρίου 1940, τμήματα του 1ου Συντάγματος πεζικού, υπό τον Ίλαρχο Γ. Αζόρου, πιέζονταν ασφυκτικά από τα ιταλικά στρατιωτικά τμήματα στην Ήπειρο. O Διοικητής του 3/2 Σμήνους παρατηρήσεως, Σμηναγός Ηλίας Κουτσούκος έλαβε επείγουσα εντολή,  να εκτελέσει αποστολή βομβαρδισμού-πολυβολισμού της Μεραρχίας “Τζούλια” στην περιοχή Δίστρατου. Μία ομάδα από τρία αεροπλάνα Breguet 19 με επικεφαλής τον Κουτσούκο, στο αεροπλάνο του οποίου επέβαινε ως παρατηρητής ο Υποσμηναγός Δημοσθένης Καρακίτσος, ανέλαβε την αποστολή. Στα άλλα δύο Breguet 19, που υπάγοταν στην 2η Μοίρα παρατηρήσεως, επέβαιναν ως χειριστές οι Φρειδερίκος Κατάσος και Διονύσιος  Μουλόπουλος και ως παρατηρητές οι Αχιλλέας Σαρβάνης και Αιμίλιος Κροκίδης.

H ομάδα των αεροπλάνων αυτών, έφθασε δυτικά της Σαμαρίνας από το Σμόλικα, όπου αρχίζει η κορυφογραμμή με κατεύθυνση N.A. Λούπα (1.971 μ.) – Τσούμα (1.792 μ.) – Κεργόλι (1.609 μ.) – Δίστρατο, όπου βρίσκονταν Ιταλοί και πετώντας σε αραιό σχηματισμό, σε χαμηλό ύψος μέσα στις χαράδρες, έριξαν τις βόμβες τους και κατόπιν άρχισαν έναν ανελέητο πολυβολισμό, σκορπίζοντας το θάνατο στους Ιταλούς αλπινιστές. Όπως αφηγείται ο Καρακίτσος, το αεροπλάνο τους, Σ. 418, πετούσε λίγα μόλις μέτρα πάνω από τα δένδρα, όταν διέκρινε 4 ιταλικά καταδιωκτικά, σε μεγαλύτερο απ’ αυτούς ύψος, με κατεύθυνση από το χωριό Ελεύθερον στο ύψωμα Τραπεζίτσα, προς το χωριό Παλιοσέλι.

Τα ιταλικά αεροσκάφη πλησίασαν και δύο από αυτά επιτέθηκαν από μπροστά, ενώ τα άλλα δύο από πίσω στα τρία αεροπλάνα τους. O Καρακίτσος άρχισε να ρίχνει με το πολυβόλο του, όταν ξαφνικά τελείωσαν τα πυρομαχικά. Στη συνέχεια, προσπάθησε να αλλάξει κυτίο πυρομαχικών, όμως η ρεζέρβα ήταν σφηνωμένη μέσα στα ξύλινα πλαίσια, όπου φυλασσόταν και δεν έβγαινε. Τράβηξε δυνατά τότε και έσπασε το μοχλό με τον οποίο όπλιζε το πολυβόλο. Χωρίς σφαίρες στο πολυβόλο, τράβηξε το πιστόλι του που ήταν το μοναδικό μέσο άμυνας που του απέμεινε. Την ίδια στιγμή ένιωσε ένα τσίμπημα στο πόδι του. Ήταν μία από τις 52 σφαίρες του εχθρού εναντίον του αεροπλάνου τους, που βρήκαν το στόχο τους, και η οποία καθώς ήταν εκρηκτική, προκάλεσε μεγάλο τραύμα.

O Σμηναγός Κουτσούκος επικεφαλής του σχηματισμού αναφέρει ότι ο παρατηρητής του, ο Καρακίτσος τραυματίστηκε και γι’ αυτό ακολούθησε πορεία προς ανατολάς και έφθασε στη Ρέντα (τοποθεσία Μπάλι), ενώ εξακολουθούσαν να βάλλουν εναντίον του τα ιταλικά αεροπλάνα. Πέρασε την κορυφογραμμή στα 10 μέτρα κι έστριψε δεξιά από το βόρειο σημείο του υψώματος Σκούρτζα για να πάει στο αεροδρόμιο.

Πετώντας πάνω από τα δένδρα που χρησίμευαν σαν καμουφλάζ για το αεροσκάφος του που ήταν βαμμένο με χρώματα παραλλαγής, κατάφερε να ξεφύγει από τους Ιταλούς που πετούσαν σε πολύ χαμηλό ύψος. Το αεροπλάνο του κόσκινο από τις σφαίρες (έβλεπε μαζί με τον παρατηρητή του, μόνο τις τροχιοδεικτικές των πολυβόλων του εχθρού από την κόκκινη ουρά τους), με τρύπια τα ψυγεία νερού και λαδιού, άρχισε να χάνει ύψος, ενώ από το δεξιό του τμήμα πετάγονταν φλόγες. Έκλεισε τον διακόπτη, διάλεξε ένα χωράφι δύο χιλιόμετρα νότια του χωριού Ξηρολίμνη, δυτικά της Κοζάνης και έκανε αναγκαστική προσγείωση στον έναν τροχό. Όταν σταμάτησε το αεροσκάφος, έβγαλε από μέσα τον Καρακίτσο που ήταν κτυπημένος, τον έβαλε σε στρατιωτικό αυτοκίνητο, τον μετέφερε στο νοσοκομείο, πήγε στην Κοζάνη για να δώσει τις πληροφορίες που συνέλεξε και συνέταξε σχετική αναφορά.

H αποστολή αυτή των τριών αεροπλάνων Breguet 19, ήταν η πιο σημαντική στις κρίσιμες εκείνες στιγμές, διότι πέραν των καταστροφών που επέφεραν στα πεζοπόρα τμήματα του εχθρού, επισημάνθηκαν και οι ακριβείς θέσεις τους, που μέσω των δύσβατων ατραπών προωθούνταν ταχύτατα, με σκοπό να αποκόψουν στα δύο τα φίλια στρατεύματα. Είχε όμως και το βαρύ τίμημα της, που ήταν να φονευθούν οι: Κατάσος και Σαρβάνης, οι οποίοι τιμήθηκαν μετά θάνατον, ο μεν πρώτος με το Σταυρό Ιπτάμενου, ο δε δεύτερος με το Μετάλλιο Ιπταμένου. O Κουτσούκος, για τη συνολική του δράση, τιμήθηκε με τον Πολεμικό Σταυρό. Ανάλογη διάκριση έλαβε και ο και ο Υποσμηναγός Καρακίτσος.

ΠΗΓΗ: https://military-history.gr/1940-11-04-important-air-operation/