Τρίτη 26 Δεκεμβρίου 2023

Φώτης Κόντογλου: Χριστούγεννα στη σπηλιά



Χριστούγεννα παραμονές. Χριστούγεννα και χιονιάς πάντα πάνε μαζί. Μα εκείνη τη χρονιά οι καιροί ήτανε φουρτουνιασμένοι παρά φύση. Χιόνι δέν έρριχνε. Μοναχά που η ατμόσφαιρα ήτανε θυμωμένη, και φυσούσανε σκληροί βοριάδες με χιονόνερο και μ’ αστραπές. Καμμιά βδομάδα ο καιρός καλωσύνεψε και φυσούσε μια τραμουντάνα που αρμενιζότανε. Μα την παραμονή τα κατσούφιασε. Την παραμονή από το πρωΐ ο ουρανός ήτανε μαύρος σαν μολύβι, κ’ έπιασε κ’ έρριχνε βελονιαστό χιονόνερο.

Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου 2023



Χριστούγεννα με τον λόγο του Παπαδιαμάντη


Τα Χριστούγεννα ήταν πάντα από τα αγαπημένα θέματα των Ελλήνων λογοτεχνών κι εκείνος που αναμφισβήτητα τα ύμνησε περισσότερο απ’ όλους ήταν ο «άγιος των ελληνικών γραμμάτων», ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Για 25 περίπου χρόνια (1887-1910) δημοσίευε σε μεγάλες αθηναϊκές εφημερίδες και περιοδικά (Ακρόπολις, Εφημερίς, Άστυ, Εστία, Παναθήναια κ.ά.) χριστουγεννιάτικα διηγήματα, θεμελιώνοντας ουσιαστικά τη χριστουγεννιάτικη λογοτεχνία. «Εάν το Πάσχα είναι η λαμπρότατη του Χριστιανισμού εορτή, τα Χριστούγεννα βεβαίως είναι η γλυκύτατη και συγκινητικωτάτη» γράφει ο ίδιος στην εφημερίδα Εφημερίς, 25 Δεκέμβρη 1887 (αρ. 359, 2γ.) παραθέτοντας μάλιστα και αποσπάσματα τροπαρίων που θεωρεί «ότι είναι εκ των ωραιοτέρων λεκτικών καλλιτεχνημάτων πάσης εποχής».

Σάββατο 23 Δεκεμβρίου 2023

Τελικά ποιοι ήταν οι Τρεις Μάγοι;



Μελχιόρ, Κασπάρ και Βαλτάσαρ. Οι τρεις Μάγοι (Βασιλείς ή Σοφοί αναφέρονται σε άλλες χώρες) οι οποίοι, σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, επισκέφθηκαν τον Ιησού μετά την γέννηση του.

Παρασκευή 22 Δεκεμβρίου 2023

Από το ιστίο στον ατμό και από τον τροχό στην προπέλα – η περίπτωση της Ελλάδας



Ήδη από την εποχή της Επανάστασης είχε φτάσει στην Ελλάδα η Καρτερία του Άστιγγος, ενώ δεύτερο ατμοκίνητο ήταν ο Ἑρμῆς, επί του οποίου επέβαινε ο Κόχραν. Η Καρτερία είχε αγοραστεί κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821. Είχε ναυπηγηθεί στην Αγγλία το 1825 στα ναυπηγεία Brent του Deptford. Την κατασκευή της επιμελήθηκε ο φιλέλληνας Frank Abney Hastings (Άστιγξ), ο οποίος διέθεσε και χρήματα για την αγορά της. Με κυβερνήτη τον ίδιο τον Hastings, πρόσφερε μεγάλες υπηρεσίες στον Αγώνα. 

Πέμπτη 21 Δεκεμβρίου 2023

Πώς η Αθήνα γέμισε νεραντζιές



Το δέντρο-σύμβολο των γειτονιών της πόλης, το «επίσημο» άρωμα της Αθήνας. Πώς επικράτησαν οι νερατζιές στην πρωτεύουσα και γιατί δεν μπολιάστηκαν μαζικά σε πορτοκαλιές ή λεμονιές.

Τετάρτη 20 Δεκεμβρίου 2023

Ο χάρτης που έκανε τον Κολόμβο να πιστέψει ότι έφτασε στην Ασία

  

Ο χάρτης του Τοσκανέλι με μια μεταγενέστερη προσθήκη: με αχνό γκρίζο χρώμα σημειώνεται η πραγματική θέση της Αμερικής που φυσικά δεν υπήρχε στον αυθεντικό χάρτη

Τρίτη 19 Δεκεμβρίου 2023

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Είμαι σίγουρη, στη Βεργίνα δεν είναι θαμμένος ο Φίλιππος Β’ αλλά ο Μέγας Αλέξανδρος



Σίγουρη ότι στον τάφο στη Βεργίνα δεν είναι θαμμένος ο Φίλιππος Β΄ αλλά ο Μέγας Αλέξανδρος εμφανίζεται με νέα συνέντευξή της η βυζαντινολόγος, Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, απέναντι στην κρατούσα άποψη των Ελλήνων Αρχαιολόγων που επί μακρόν ερευνούν την περιοχή.